Cybrid : سیبرید – هیبرید سیتوپلاسمی ، که از امتزاج سیتوپلاست ( سیتوپلاسم بدون هسته ) با یک سلول کامل ، منشأ می گیرد .
Cytokinins: سیتوکینین – یک گروه از هرومونهای گیاهی ( طبیعی یا مصنوعی ) که باعث تقسیم سلولی ، و اغلب تشکیل جوانه های نابجا ( شاخه ها ) می شود ؛ و در بسیاری موارد ، مانع تشکیل ریشه می شوند ؛ سیتوکینینها ، غالب انتهایی را کاهش می دهند .
Dedifferentiation of cells : برگشت ( تبدیل ) سلولهای مریستمی ) تمایز یافته به سلولهای غیر متمایز .
Deionized water : آب فاقد ترکیبات معدنی .
Detergent : ماده ای که کشش سطحی محلول را کم می کند ، و به منظور بهبود تماس گیاه و ماده استریل کننده ، اضافه می شود .
Development : نمو – گذران سیکل از بذر تا بذر ، یا از شروع تشکیل اندام تا پیری آن ؛ و یا تغییرات در شکل یک گیاه به وسیله رشد و تمایز .
Differentiation : تمایز – نمو سلولها یا بافتهای با فعالیت خاص ، و یا باز زایی اندامها یا ساختمانهایی ( تشکیلاتی ) شبیه اندام ( ریشه ها ، ساقه ها و غیره ) یا ( پیش ) جنینها .
Differentiation of cells : سلولهایی که یک فعالیت خاص را بر عهده بگیرند .
Dihaploid : فرد حاصل از ( مشخص شده با x2 = n2 ) موجود تتراپلویید ( x4=n2) ( هرمز ، 1977).
Diplophase : فاز با n2 کروموزوم پایه باشد
Diploid : دیپلویید . گفته می شود که حاوی دو برابر کروموزوم پایه باشد ( هرمز 1977) . فرمول زنومی x2=n2
Disease – free : خالی از بیماری .
Disease – indexing : گیاهان شاخص بیماری که الز آنها برای تشخیص بیماریهای شناخته شده ، با توجه به روشهای آزمون استاندارد ، استفاده می شود .
Disinfection : از بین بردن میکرو ارگانیزمها .
Distilled water : آب مقطر – آب حاصل از تقطیر ، که حاوی هیچ گونه ترکیبات آلی یا غیر آلی نباشد .
Doubling time : واژه بکار برده شده در کشت قافت ، که زمان مورد لزوم برای دو برابر کردن تعداد سلولها در این ویترو ، می باشد .
EDTA : اتیلین دی آمین تترا استیک اسید ، که یک ترکیب شلاته ، که در آن ، آهن ، علی رغم متصل بودن شدید ، قابل استفاده گیاه است .
Embryo abortion : مرگ جنین ( سقط جنین )
Embryogenesis : جنین زایی – فرآیندی که طی آن ، جنین از سلول تحم بارور ، یا گروهی از سلولهای غیر جنسی ، به وجود می آید .
Embryoid : قلمه – ساختار شبیه جنین که توسط سلولهای سوماتیکی به ورش این ویترو ، تولیدمی وشد . به جنین نابجای حاصل از رویش در محیط این ویترو نیز اطلاق می شود .
Embryo culture : کشت جنین ، روی محیط کشت .
Endomitosis دو برابر شدن تعداد کروموزومها بدون تقسیم هسته ف که منج به پلی پلوییدی می شود .
Endopoly ploidy : تولید سلولهای پلی پلوییدی در نتیجه اندومیتوز.
Epigenetic variation : تنوع غیر توارثی ، که در هر زمان قابل برگشت است .
Erlenmayer flask : فلاسک ته صاف مخروطی شکل ( ارلن مایر )
Exice : قطع ( با چاقو ، چاقوی جراحی و غیره ) و آماده کردن بافت ، اندام و غیره ، برای کشت .
Filter sterilization : مرحله استریلیزه کردن مایع ، از طریق عبور از صافی با سوراخهای بسیار ریز، که غیر قابل عبور میکروارگانیزمها باشد
Flaming : گرفتن روی شعله ، به عنوان تکنیکی برای استریلیزه کردن وسایل بعد از فرو بردندر الکل.
Gibberellins : جیبرلینها – گروهی از هورمونهای گیاهی ، که باعث رشد طولی سلول و تقسیم آن می شود .
Growth room: اتاق رشد – culture room را ملاحظه نمایید .
Habituation : عادت نمودن – حالتی که بعد از چند بار و اکشت ، سلولها بدون افزایش هورمونها ، می توانند رشد کنند ، البته در ابتدا ف این هورومونها ضروری بوده اند .
Haploid induction : القای هاپلوییدی – تحریک طبیعی گامتهای نر و ماده ( بعد از میوز ) برای رشد اتوماتیک ( خودبخود )( هرمز 1977 )
Haploid plant : گیاه هاپلویید – گیاهی با نصف کروموزم ( n ) به دلیل کاهش تقسیم سلولی دیپلویید ( n2=) ( دی فوسارد ، 1976).
Hardening off : تطابق تدریجی گیاهان حاصل از روش این ویترو در شرایط این ویوو ( مثلا کاهش تدریجی رطوبت )
Heterokaryon : هتروکاریون – سلولی با دو هسته یا هسته ای بیشتر ، به دلیل امتزاج سلولی .
Heterotrophic : هتروتروف- نیازمند به مواد آلی .
Homokaryon : سلولی با دو هسته یا هسته های متعدد مشخص ، به دلیل امتزاج سلولی .
Hormone : هورمون – ماده آلی که در داخل گیاه در غلظت کم تولید می شود ، و معمولا در مکانی غیر از مکان تولید خود ، باعث تحریک ، ممانعت و تغییر کیی رشد ، می شود .
Hybridization of cells : هیبریداسیون سلولها – آمیختگی دو یا چند سلول متفاوت ، که به تشکیل سلول هیبید ، منجر می گردد .
Induction : القای شروع یک فرایند خاص ، که نتیجه آن ، نمو اندامهاست ( مثل ریشه ها ، شاخه ها ، گلها )
Infection : آلودگی – انتقال بیماری توسط میکرو ارگانیزمها .
Initial : آغازین ، گروهی از سلولها که به عنوان پیش ساز یک اندام عمل می کنند ( برگ ، ریشه ، جوانه )
Initiation: تشکیل یک ساختمان یا یک اندام ف مثلا پریموردیای ریشه یا ساقه .
Inoculation: تلقیح ، قرار دادن نمونه در داخل یا روی محیط کشت .
Inoculation cabinet: محفظه کوچک برای انتقال نمونه به محیط کشت ، که غالبا همراه با جریان هوای استریل است .
Intercalary: حد واسط بین دو جوانه کنار هم روی یک شاخه ، داخل یک میانگره .
Intergeneric: تلاقی بین دو جنس مختلف .
Interspacific: تلاقی بین دو گونه مختلف .
Juvenile phase: دوره ای از زندگی گیاه ، که در آن ، گل دهی ، اتفاق نمی افتد .در طول ایند وره ، گیاه غالبا خصوصیات کمیابی دارد ( مورفولوژی ، فیزیولوژی و ... ) که با مرحله بلوغ ، متفاوت است .
Laminar air – flow- cabinet : محفظه مخصوصی که در آن ، نمونه را به محیط کشت منتقل می کنند در اینمحفظه هوای استریل در جریان است .
Leaf primodia: پریمودیای برگ
Liquid media: محیط کشت .
Macro – elements: عناصر ضروری پرنیاز مثل Ca ,K ,P , n و Mg که معمولا در مقادیر نسبتا زیاد مورد لزوم می باشند .
Magnetic stirrer: بهمزن مغناطیسی است که روی آن ، صفحه گرمی قرار دارد . نمونه را در داخل بشر قرار داده ودستگاه ضمن گرم کردن ، از طریق مغناطیسی آن را نیز به هم می زند .
Malt extract: مخلوطی از ترکیبات مالت .
Medium: محیط کشت – nutrient medium را ملاحظه نمایید .
Membraine filter : فیلتر غشایی – برای استفاده در استریل کردن از طریق به کارگیری فیلتر .
Mericlone: یک کلون ارکیده ، که از یک مریستم یا اندام های جدا شده دیگر به روش این ویترو به وجود آمده باشد .
Meristem: مریستم – گروهی از سلولهای در حال تقسیم در نوک ریشه ، شاخه ( مریستم انتهایی ) ، در کامبیوم بین گره ای جوانه ها ، برگها ، وگلها .
Meristemoid: بافت متورم غیر متمایز ، که از آن سلولهای جدید یا ساختمانهای نابجا ( مثل مریستمها ) به وجودمی آید .
Micro – elements: ریز عناصر – گروهی از عناصر مثل Mn , Zn , Mo , B , Fe و ... ، در مقادیر نسبتا کمی بعنوان مواد غذایی غیر آلی گیاهان مورد استفاده هستند .
Micropropagation: ازدیاد رویشی گیاهان در شرایط ویترو .
Monolayer: تک لایه ای از سلولهای روییده روی یک سطح .
Monoploid: یک سلول یا فرد ، که فقط ژنوم موجود دارد ( x = n2) . مونوپلویید ، از دیپلویید ( x2 = n2) به وجود می آید ( هرمز،1977) و دارای کمترین تعداد کروموزوم در سری پلی پلوییدی است ( دی فوسارد 1976)
Mutation: موتاسیون – تغییر ژنتیکی .