مجوزی است که سازمان دامپزشکی کشور به منظور رعایت مسائل بهداشتی و قرنطینه ای در بهره برداری از کارخانجات و کارگاههای موضوع این نظام که مجوز تأسیس آن را از وزارت صنایع یا دیگر دستگاهها صادر می نمایند،صادر می گردد.
مدارک مورد نیاز جهت دریافت مجوز
اشخاص حقیقی یا حقوقی که بخواهند نسبت به دریافت پروانه تأسیس و بهره برداری، دامداری یا کارخانه های مرتبط اقدام کنند، باید مدارک ذیل را ارائه نمایند:
الف- مدارک مربوط به زمین تأسیسات
1- در مورد اراضی دارای سند مالکیت: اصل اسناد مالکیت به همراه یک نسخه فتوکپی ازآنها.
2- در مورد اراضی استیجاری: اجاره نامه رسمی غیرقابل فسخ به مدت حداقل 20 سال، که بدین منظور تنظیم شده است.
تبصره: در مورد زمینهای اوقافی مدت و موضوع اجاره براساس نظریه اداره اوقاف محل تعیین می گردد.
3- در مورد اراضی فاقد سند مالکیت: مستند تصرف و احراز مالکیت، که به تائید مدیریت جهاد شهرستان یا اداره کل منابع طبیعی استان بنا به مورد رسیده باشد و همچنین، امضا وارائه تعهد رسمی و ثبتی مبنی بر اینکه پس از صدور پرانه در صورت اثبات صحت عدم مالکیت، پروانه صادره فوراً لغو می شود و متقاضی حق اعتراضی ندارد و باید خسارتهای وارده را نیز، جبران کند.
4- در مورد اراضی مشاع: گواهی لازم به نام خود، مبنی بر تعیین مساحت زمین، از مرجعی که توسط مدیریت جهاد شهرستان معرفی می شود، همچنین نقشه زمین مورد نظر، جهت ایجاد تأسیسات که به تائید و امضای کلیه مالکین زمین و در صورت عدم امکان دسترسی به کلیه مالکین، به تصدیق عده ای از مالکین آن رسیده باشد.
تبصره1: نظر به اینکه پروانه مورد نظر به نام متقاضی صادر می شود.باید افراد نام برده، طی استشهد اراضی مشاع(فرم شماره 5) متعهد شوند که پس از تقسیم و افراز ملک، زمین یاد شده در تصرف شخصی که پروانه به نام او صادر خواهد شد، باقی بماند. این فرم و نقشه مذکور باید به تصدیق شورای محل وقوع ملک، یا نزدیکترین شورای محل برسد.
تبصره2: در صورتی که زمین محل احداث تأسیسات، متعلق به چند نفر باشد، به شرطی پروانه به نام یکی از مالکین صادر می گردد که وکالتنامه رسمی غیرقابل عزل حداقل- به مدت 5 سال( فرم شماره 4) از سایر مالکیم مبنی بر اجازه ایجاد تأسیسات و دریافت پروانه به نام خود ارائه نماید.
5- در مورد زمینهای اصلاحات ارضی مفروزالرعیه: گواهی لازم مبنی بر مالکیت یا تصرف زمین و بلامعارض بودن آن، و همچنین تائیدیه حدود و مشخصات و مساحت زمین از مدیریت کشاورزی محل و نیز، نقشه تفکیکی اراضی محل که زمین مورد نظر جهت احداث تأسیسات در آن مشخص شده باشد.
6- در مورداراضی واگذاری از سوی سازمانهای کشاورزی یا سازمان جنگلها و مراتع: صورت مجلس واگذاری زمین و همچنین، نقشه و کروکی موردنظر جهت احداث تأسیسات.
ب- مدارک مربوط به زمین کشت علوفه
در مورد واحدهائی که برابر ضوابط نظام دامپروری احتیاج به ارائه اراضی کشت نباتات علوفه ای دارند:
1- گواهی از مدیریت کشاورزی محل، مبنی بر وجود مقدار کافی آب جهت کشت نباتات علوفه ای یا گواهی امور آب استان، مبنی بر بلامانع بودن حفر چاه و تأمین آب مورد نیاز کشت نباتات علوفه ای.
2- مدارک مالکیت زمین مورد نیاز، اجاره نامه رسمی غیر قابل فسخ با ارائه قرارداد رسمی و غیرقابل فسخ کشت علوفه به مدت حداقل 5 سال با کشتکاری که زمین ایشان از نظر میزان تولید علوفه و حدود و مشخصات آن به تائید مدیریت کشاورزی محل رسیده باشد.
بدیهی است، مجموع تعهدات کشتکار طرف قرارداد، نباید بیش از قابلیت تولید زمین وی باشد. زمان شروع اجاره یا قرارداد خرید علوفه از تاریخ پیش بینی شروع بهره برداری خواهد بود.
تبصره1: در مورد زمینهای اوقافی مدت اجاره براساس نظریه اداره اوقاف محل تعین می گردد.
تبصره2: در صورتی که محل زمین کشت نباتات علوفه ای در مجاورت محل تأسیسات دامداری نباشد، باید زمینی بدین منظور اختصاص داده شود تا از نظر فاصله اشکالی در حمل علوفه از محل کشت به محل دامداری به وجود نیاید. میزان این فاصله منوط به نظر کمیسیون استانی خواهد بود.
تبصره3: در صورتی که زمین نباتات علوفه ای در استان دیگری باشد، تائیدیه سازمانهای کشاورزی هر دو استان، الزامی است.
3- در مورد زمینهای سنددار، فتوکپی نقشه تفکیکی پلاک اصلی که پلاکهای فرعی در آن، مشخص و به تائید مدیریت جهاد شهرستان محل رسیده باشد. در مورد اراضی فاقد سند مالکیت، کروکی یا نقشه تقریبی که محل اراضی مورد نظر بر روی آن مشخص شده باشد و جهتهای چهارگانه آن با متراژ زمین و ابعاد محدوده، معین شده و به تائید شورای محل روستای وقوع ملک یا نزدیکترین شورا و مدیریت کشاورزی با حفظ مسئولیت متقاضی رسیده باشد.
طرح توسعه
در مرحله تأسیس اجازه توسعه داده نمی شود دارندگان پروانه بهره برداری،تنها در صورتی اجازه توسعه دارند، که علاوه بر رعایت کلیه شرایط لازم، توانایی مدیریت آنها جهت ظرفیتهای بالاتر مورد تائید کمیسیون صدور پروانه استان قرار گیرد. بدیهی است که توسعه هر واحد باید متناسب با سیاست ها و راهبردهای اعلام شده توسط معاونت امور دام وزارت جهاد باشد.
تبصره: بدیهی است که توسعه هر واحد حداکثر تا سقف ظرفیتهای مجاز با رعایت سیاستها و راهبردهای اعلام شده توسط معاونت امور دام می باشد.
تبدیل یا تغییر کاربری مجوز
تبدیل، اعم از اینکه بخواهد در نوع دام، نژاد یا شیوه بهره برداری صورت گیرد، با در نظر گرفتن اولویتهای منطقه ای، در چهارچوب سیاستهای وزارت جهادسازندگی، بلامانع است. در مورد تبدیل دامداری از یک نوع به نوع دیگر و نیز تبدیل نژاد یا نحوهُ بهره برداری در صورت داشتن کلیه شرایط لازم جهت فعالیت جدید، پروانه قبلی باطل و پروانه بهره برداری جدید صادر می شود.
پس از تشریح کلیات مربوط به نحوه و مراحل اخذ مجوزهای لازم جهت احداث مراکز پرورش دام و طیور و صنایع وابسته، در ادامه اختصاصا به تشریح انواع و چگونگی اخذ مجوزهای مربوطه جهت احداث مراکز پرورش و نگهداری گاوهای شیری و پرواری و همچنین کشتارگاه های صنعتی ویژه دام و طیور خواهیم پرداخت.
پرورش گاو
پرورش گاو می تواند به منظور بهره برداری به صورت داشتی، اعم از نژاد شیری و گوشتی، تولید اسپرم، یا با هدف تلیسه آمیخته و اصیل یا به صورت پرواربندی گوساله صورت گیرد.
در هر حال، نژاد گاو در هر یک از موارد فوق، می تواند بسته به مورد اصیل، آمیخته یا بومی باشد.
الف- ضوابط صدور پروانه تأسیس واحدهای گاوشیری
1- ظرفیت: ظرفیت گاوداری شیری جدید التأسیس، نباید از 20 رأس کمتر باشد و ظرفیتهای بیشتر به شرح زیر تعیین می شود.
- واحدهای کوچک به ظرفیت 20 الی 50 رأس گاو مادر.
- واحدهای متوسط به ظرفیت 51 الی 150 رأس گاو مادر.
- واحدهای بزرگ به ظرفیت 151 الی 300 رأس گاو مادر.
- واحدهای خیلی بزرگ به ظرفیت بیش از 300 رأس گاو مادر (حداکثر 500 رأس)
2-زمین: حداقل زمین مورد نیاز جهت تأسیس واحدهای گاوداری شیری بر حسب میزانی که در ذیل نقشه های منضم به نظام قید شده است، مشخص می گردد.
زمینهای زراعی موردنیاز (خرید قطعی، واگذاری، اجاره حداقل 25 ساله) جهت کشت نباتات علوفه ای به میزان یک هکتار برای رأس گاو اصیل، یک هکتار برای 3 رأس گاو و دورگ و یک هکتار برای 4 رأس گاو بومی است که بتواند حداقل یک سوم کل نیاز مواد غذایی دام را تأمین کند.بقیه نیاز غذایی توسط دامدار و از طریق مواد غذایی متراکم تآمین می شود.
تبصره: در مناطق گیلان، مازندران، گرگان و گنبد، میزان زمین زراعی مورد نیاز می تواند تا مقدار 30 درصد، کاهش پیدا کند.(به عنوان مثال، 7/0 هکتار جهت دو رأس گاو اصیل)
3-نقشه و جایگاه: جهت نگهداری و پرورش گاو شیری نقشه های تیپ برای ظرفیتهای10-20-30-50-75-100 رأس برای اقلیمهای سردسیر، گرمسیر و معتدل به شرح منضم به نظام طراحی، پیش بینی و ترسیم شده است. مبانی محاسباتی نقشه های تهیه شده بر حسب هر رأس گاو مولد تعیین گردیده و متوسط مساحت زیربنای مفید موردنیاز برای یک رأس گاو مولد(مادر)، 6/15 متر مربع مسقف و 5/19 متر مربع غیر مسقف است، که براساس ترکیب گله و نیازهای جنبی، به طور تقریب، به شرح زیر می باشد:
...
ترکیب گله و تاسیسات مورد نیاز مسقف (مترمربع) غیر مسقف (مترمربع)
جایگاه گاو شیرده و خشک 5 10
تلیسه پای کل تا زایش 26/1 52/2
گوساله 12- 6 ماهه (ماده) 5/0 1
گوساله 12-6 ماهه (نر پرواری) 5/0 1
گوساله 6- 5/2 ماهه 47/0 95/0
گوساله 3 هفته تا 5/2 ماهگی 2/0 4/0
زایشگاه و گوساله دانی (باکسهای انفرادی) 72/0 -----------
بیمارستان 15/0 -----------
جایگاه گاو نر 15/0 3/0
انبار کنسانتره 25/1 -----------
هانگارد علوفه 2 -----------
سیلو ----------- 83/2
دفتر اداری و مدیریت 6/0 -----------
واحد مسکونی 1 -----------
محوطه عملیات دامپزشکی ----------- 5/0
سالن انتظار، شیردوش، محل جمع آوری و
سردکن شیر و موتورخانه 8/1 -----------
جمع زیربنای مفید (مترمربع) 6/15 5/19
...
تبصره1: ساختمانهای جنبی گاوداری تا ظرفیت یکصد رأس گاو مولد مطابق معیارهای تعیین شده تهیه و طراحی می شود و از ظرفیت یکصد رأس به بالا، به ازای هر یکصد رأس ظرفیت گاو اضافی، مساحت زیربنای مفید جایگاه موردنیاز به شرح زیر قابل افزایش می باشد.
- داروخانه و بیمارستان 15 درصد
- گوساله دانی و زایشگاه 50 درصد
- دفتر اداری و مدیریت و مسکونی 30 درصد
- سالن انتظار، سالن شیردوش، گاوهای محل 50 درصد
- محل جمع آوری و شیر سرد کن به همراه موتورخانه
همچنین سایر ساختمانها باید طبق زیربنای مفید تعیین شود و به نسبت ظرفیت واحد گاوداری افزایش یابد.