- محدوديت مقدار مصرف عناصر پر مصرف در يك نوبت محلول پاشي (به طور متوسط ١% با ٤٠٠ ليتر در هكتار،به استثناء
اوره كه مي توان تا غلظت ٥% استفاده كرد).
- صدمه برگي (سوختگي و نكروزه شدن)
صدمه برگي در شرايط غلظت زياد عنصر، يك مورد جدي است كه عمدتا ناشي از عدم تعادل ناحيه اي عنص ر در بافت برگ
است ، تا اثرات اسمزي . در غلظت زياد اوره ، صدمه برگي كاملا شديد است اما با استفاده از ساكاروز در كنار اوره با وجود اينكه فشار اسمزي محلول افزايش مي يابد، احتمال صدمه از بين مي رود. صدمه برگي وقتيكه pH محلول پائين است به حداقل مي رسد. به نظر مي رسد افزودن مويان حاوي سيليس ، خطر خسارت را تقليل داده و اثر محلول پاشي ، به ويژه با كوتيكول هاي ضخيم را افزايش مي دهد.
اهميت كاربردي برگ پاشي عناصر معدني
باوجود اشكالات تأمين عناصر غذايي از طريق برگ پاشي ، ليكن تحت شرايط معيني ، اين روش بيشترين فايده را دارد:
الف) پايين بودن قابليت جذب عناصر خاك: براي مثال در خاك هاي آهكي قابليت جذب آهن بسيار پائين بوده و علائم كمبود
(زردبرگي آهكي) گسترده است . برگ پاشي آهن ، بسيار مؤثرتر از كاربرد آهن كلاته گرانقيمت بوده و نيز در اين روش سميت منگنز بالا و مواد آلي زياد، كمبود منگنز را مي توان به طور مؤثري با محلول هاي حاوي منگنز بر طرف pH نيز كم مي شود. در خاكهايي با كرد. در خاك هاي معدني اسيدي موليبدن به مقدار زيادي تثبيت مي شود، بنابراين برگ پاشي با موليبدن خيلي مؤثرتر از استعمال آن در خاك است .
ب) خشك بودن سطح خاك : در مناطق نيمه خشك عدم وجود آب قابل استفاده در خاك رويي و به تبع آن كاهش قابليت جذب عناصر غذايي طي فصل رشد يك پديده معمول است اگر چه ممكن است آب تحت الارض قابل استفاده باشد ليكن عناصر غذايي عامل محدود كننده رشد مي شوند. تحت چنين شرايطي استعمال عناصر غذايي در خاك خيلي كمتراز برگ پاشي آنها مؤثر است .
ج) كاهش فعاليت ريشه طي مرحله زايشي (توليد و باردهي): با شروع مرحله باردهي براساس رقابت مركز مصرف براي هيدرات كربن، فعاليت ريشه و بدنبال آن برداشت عناصر توسط ريشه كاسته مي شود . برگ پاشي عناصر غذايي مي تواند اين كاهش را جبران كند.
د) افزايش كلسيم ميوه ها: بيماريهاي مرتبط با كلسيم در گونه هاي خاصي از گياهان عموميت دارد. بخاطر محدوديت حركت كلسيم در آوندهاي آبك ش، برگ پاشي آن خيلي مؤثر نيست و مي بايست چندين نوبت در فصل رويش تكرار گردد. با اين وجود بعضي عوارض مثل لكه تلخ سيب با تكرار محلول پاشي كلسيم برطرف مي شود به ويژه اگر سطح ميوه ها مستقيما محلول پاشي شوند.
تغذيه با آب آبياري
عناصر غذايي مورد نياز درختان ميوه را مي توان به صورت محلول رقيق، به همراه آب آبياري در اختيار آنها قرار داد . در باغ هاي مجهز به سيستم آبياري تحت فشار مثل آبياري قطره اي و يا باراني، اين امكان بيشتر فراهم مي باشد.
تغذيه با آب آبياري در صنعت ميوه كاري كاملا پذيرفته شده است . براي اينكه از مزاياي راحتي كار، صرفه جويي در وقت، كارگر
و هزينه برخوردار است . اگر اين سيستم به خوبي طراحي گردد، بدون هدر دادن كود، بيشترين و بهترين كاركرد را خواهد داشت . در اين روش، محلول كودي مستقيما در اختيار ريشه قرار مي گيرد.
در روش تغذيه با آب آبياري، پنج عامل بايد مد نظر باشد؛
١- قابليت حركت عنصركودي در خاك
٢- اثرات تركيبي كيفيت آب آبياري و محلول كودي
٣- قيمت كود و ميزان اثربخشي آن
٤- نياز غذايي درختان ميوه
٥- عامل آب و هوايي.
كودهاي مورد استفاده بايد داراي بهترين كيفيت، حلاليت مناسب، بدون مواد مضر، نمك و pH مطلوب باشند . نسبت N, P, K با توجه به نياز خاك باغ و نتيجه تجزيه ي برگي درختان انتخاب مي گردد.
عوامل مؤثر در آغاز باروري درختان ميوه
مقدمه
هدف از پرورش و نگهداري درختان ميوه به حد بهينه رسانيدن بارآوري ساليانه و توليد در طول عمر باغ است . باروري يك درخت را مي توان به اجزا يي مانند تعداد گلهاي درخت، تعداد گل هايي كه به ميوه تبديل مي شوند و كيفيت ميوه به هنگام برداشت تقسيم كرد . كيفيت جوانه گل، توانايي تشكيل ميوه و استعداد آن براي رسيدن به كيفيت بالاي ميوه را تحت تاثير قرار مي دهد. براي اداره موفقيت آميز درختان ميوه آگاهي از فرآيندهاي مهمي كه در تشكيل گل و تكامل جوانه هاي گل دخالت دارند ضروري به نظر مي رسد. همانطور كه انتظار مي رود نمو جوانههاي گل را شمار فراواني از شرايط بيروني و دروني كنترل مي كنند. در حال حاضر پژوهشگران مشغول طراحي مدل هايي هستند كه تغييرات مقاومت زمستاني جوانه را مشابه سازي كنند . اينها با استفاده از دماهاي واقعي در مزرعه، تغي يرات مقاومت زمستاني جوانه ها را پيش بيني كرده و به باغداران امكان مي دهند تا بر اساس دماي مزرعه، در برنام ههاي مبارزه با سرمازدگي موفقيت بيشتري به دست آورند. گياهاني كه از طريق كاشتن بذر حاصل مي شوند بايد يك دوره نو نهالي را طي كرده و به مرحله بلوغ و گلدهي برسند، حال بايد بدانيم هر كدام از اين دوره هاي زندگي، چه خصوصياتي دارند و براي شروع باروري در گياه، چه مراحلي بايد طي شود و چه شرايطي لازم است تا يك درخت به مرحله باروري برسد.
زمان باروري
گلدهي در درختان ميوه زماني است كه درخت از نظر رشد به سن معيني رسيده باشد . سالها طول مي كشد تا درختان
حاصل از رويش بذر به سن گلدهي و باروري برسند.
مرحله نو نهالي
دوره غير فعال از نظر گلدهي در نهال هاي جوان، دوران نونهالي ١ ناميده مي شود يا به عبارت بهتر دوره ركود فعاليت
گلدهي بعد از رويش بذر دوره نونهالي ناميده مي شود و اين دوره زمان بعد از جوانه زدن بذر است كه در طي آن دانهال با هيچ
وسيله اي نمي تواند تحريك به گلدهي شود.
دانهال هاي غالب درختان ميوه تا قبل از رسيدن به سن 7-3 سالگي گل نمي دهند و اين همان دوره ركود گلدهي در آنها است . گياهاني كه از طريق پيوند و يا قلمه به دست مي آيند بر خلاف دانهال هاي جوان تحت شرايط مطلوب قادر به گلدهي مي باشند زيرا در عمل پيوند، پيوندك از اعضاي بالغ درخت انتخاب شده و بالغ مي باشد و يا در قلمه، قلمه از قسمت هاي بالغ تهيه مي شود. پس اين گياهان در شرايط مطلوب قادر به گلدهي مي باشند.
علائم نونهالي
عدم توانائي گلدهي با وجود شرايط مطلوب، داشتن برگهاي لوب دار و شفاف، ساق ه هاي خزنده، داشتن ساقه اي با شاخه هاي كوتاه خارمانند كه به ساقه ظاهري تيغ دار مي دهد (در اكثر درختان ميوه) ، تاخير در خزان پائيزي در گون ه هاي خزان دار يعني حالت نيمه دائم سبزي، آساني ريشه دار شدن قلمه هاي آنها به دليل عدم وجود گل كه جيبرلين توليد مي كند، مقدار در بافت ها از علائم نونهالي است كه تعدادي از آنها در برخي گياهان ديده مي شود ولي (RNA) كم اسيدريبونوكلئيك مهمترين علائمي كه در درختان ميوه معتدله عموميت دار د عبارتند از : عدم گلدهي،آساني ريشه دار شدن قلمه ها وتيغ دار بودن بخش هاي نونهال.
مرحله انتقال
گياهان بعد از مرحله نونهالي وارد مرحله انتقال مي شوند و چون در اين مرحله حد واسط بين گياهان بالغ و نونهال هستند، پس هم احتمال گلدهي و هم احتمال عدم گلدهي در آنها وجود دارد . باف تهاي درحال انتقال بين قسمت هاي كاملا نونهال و بالغ ساقه درختان بذري يافت مي شوند. در ا ين گياهان خصوصيات حدواسط بين نونهالي و بلوغ مي باشد. گلدهي در روي ساق ههاي در حال انتقال مي تواند صورت بگيرد ولي نه به آساني ساق ههاي بالغ.
مرحله بلوغ
موقعي كه گياه به مرحله بلوغ رسيد توانائي گلدهي را خواهد داشت . دانهال هايي كه رشد سريعتري دارند زو دتر از آنهايي كه سرعت رشد كمتري دارند وارد مرحله زايشي مي شوند و افزايش سرعت رشد به هر وسيله اي طول دوره نونهالي را كمتر خواهد كرد. درختان بالغ در حال گلدهي مي توانند وارد فازهاي رويشي يا گلدهي شوند ولي هرگز به دوره نونهالي برنمي گردند