آزمایشگاه فیزیولوژی پس از برداشت را بصورت فایل پی دی اف (PDF) می توانید از لینک زیر دانلود کنید.
کلیاتی در مورد فیزیولوژی پس از برداشت
مقدمه
فیزیولوژی پس از برداشت عبارت است از تمامی کارهایی که از زمان برداشت تا رسیدن به دست مشتری انجام میگیرد.
در فیزیولوژی پس از برداشت دو مقوله فیزیولوژی و تکنولوژی حائز اهمیت میباشند. علمی است کاربردی و با محصولات فسادپذیر (چون محصول هنوز زنده است) و برداشت محصول (زمان و نحوه برداشت و استانداردهای بلوغ) سرو کار دارد. عوامل قبل از برداشت بسیار مهم است بهنحوی که میبایست، حداکثر کیفیت محصول را در حدی که موقع برداشت دارد حفظ کرد. سالانه حدود 50-5% محصول برداشت شده در اثر رعایت نکردن اصول از بین میرود. این مقدار در کشورهای توسعه یافته و پیشرفته در حدود 25-5% و کشورهای در حال توسعه 50-20% میباشد. در کشور آمریکا ضایعات در مرحله خرده فروشی و مصرفی اتفاق میافتد.
اهداف مدیریتی فیزیولوژی پس از برداشت
- برداشت محصول در مرحله مناسب
- کیفیت داخلی و خارجی محصول را در مراحل مختلف برداشت، بسته بندی، نگهداری و حمل و نقل حفظ کنیم.
- محصول را در زمان مناسب، و به شکلی بهدست مصرفکننده برسانیم که مصرف کننده آن را بخرد.
عوامل ایجاد کننده ضایعات در بعد از برداشت بهصورت عوامل داخلی و عوامل بیرونی میباشد.
الف) عوامل درونی یا داخلی
- تنفس: عاملی سوقدهنده به سوی مرگ (هرچقدر سرعت تنفس کمتر باشد در نتیجه عمر محصول بیشتر خواهد بود)
- روابط هورمونی
- تغییرات محتوایی: سعی میکنیم حداقل تغییرات را داشته باشیم.
- تغییرات ظاهری: بیشتر در سبزیجات مطرح است.
- ناهنجاری فیزیولوژیکی: که در اثر عوامل غیر زنده حاصل میشود.
- پیری عمومی: تنفس و عومل هورمونی عوامل تأثیرگذار و مهم در این مورد است.
محصولی که از یک باغ یا گیاه چیده میشود سرنوشت آن به سرگذشت آن در مزرعه بستگی دارد. کیفیت محصول شامل یک سری از شاخصهاست:
- کیفیت خوراکی: شیرینی، اسیدی، ترد یا نرم بودن، گس بودن، عطر و طعم مخصوص خود را داشته باشد.
- وضعیت ظاهری محصول: رنگ، صاف یا لکهدار بودن
- تعداد بذر داخل میوه
- عناصر غذایی: برای مثال از نظر کلسیم (هرچه زیاد باشد دیوارههای سلولش محکمتر خواهند بود)
- بلوغ
ب) عوامل محیطی یا بیرونی
- درجه حرارت
- آسیبهای مکانیکی
- بیماریها
- رطوبت نسبی
- ترکیب گازهای اتمسفری
- نور
- جاذبه زمین
- جوندگان و جانوران دیگر
- آلودگیها: آلودگی به مواد مضر همچون سموم
امروزه اثرات باقیمانده سموم در روی گیاهان و میوهها از بحثهای مهم آلودگی است. قبلاً بحثی تحت عنوان امنیت غذایی (کمبود نباشد وابستگی به کشورهای دیگر وجود نخواهد داشت) مطرح بوده است، اما امروز بحث سلامت غذایی (آلودگی به بیماریها و آفات و آلودگی به مواد سمی) مطرح است.
Suger+O2 → CO2+H2O+Energy+Heat
مهمترین عامل برفعالیت آنزیمها دما است؛ دمای 25 درجه سانتی گراد مناسب است.
تغییرات دما |
تغییرات تنفس |
افزایش دما از 10-0 |
تنفس 5-4 برابر افزایش یافته و عمر محصول 25 برابر کاهش مییابد. |
افزایش دما از 20-10 |
تنفس 3-2 برابر افزایش مییابد. |
افزایش دما از 20-30 |
تنفس 2-1.5 برابر افزایش مییابد. |
افزایش دما از 30-40 |
تقریباً ثابت یا 1.5-1 برابر افزایش مییابد. |
بالاتر از 40 درجه سانتی گراد |
تنفس نداریم. |
علل فیزیولوژیکی ضایعات:
- انجماد
- سرمازدگی( فعالیت آنزیمها متوقف میشود)
- گرما
- ساییدگی(در اثر جمع شدن محصول)
- قهوهای شدن( اکسید شدن فنول ها باعث این امر میشود.)
نکته: برای اینکه گوجهفرنگی سفتی خود را برای مدت طولانی حفظ کند باید جلوی سیستم آنزیم گالاکتروناز را بگیریم.
نکته: برای افزایش طول عمر میخک باید تولید اتیلن را در آن به حداقل برسانیم.
نکته: افزایش درجه حرارت فعالیت آنزیمها را افزایش میدهد و در پی آن تنفس هم افزایش مییابد.
نکته: محصولاتی که دمای پایین را بهتر تحمل میکنند بیشتر قابل نگهداری هستند.
اکسیژن:
در تنفس بی هوازی برای 1 مولکول گلوکز 2 تا ATP و در تنفس هوازی برای 1 مولکول گلوکز 38-36 ATP ، پس چند برابر افزایش عمر محصول داریم.
برای هر محصول در هر دما غلظت بحرانی اکسیژن وجود دارد که در غلظت کمتر آن وارد تنفس بی هوازی میشوند.
با افزایش دما این نقطه افزایش مییابد یعنی نیاز به اکسیزن بیشتر میشود.
O2 را فقط باید به یک میزان پایین بیاوریم.
CO2 را فقط باید به یک میزان بالا ببریم.
CO2 تولیدی که افزایش آن باعث میشود میزان تنفس کاهش بیابد.
O2 مصرفی که افزایش آن باعث میشود میزان تنفس بیشتر شود.
CO2 زیر نقطه بحرانی برای ما و کیفیت محصول مهم است.
هر محصول برای خود دارای سرعت تنفس متفاوت است.
Range تنفس براساس:
- میزان CO2 تولید شده توسط یک کیلوگرم یا گرم و یا هر واحد از وزن تازه در هر ساعت یا دقیقه یا ثانیه.
- میزان O2 مصرف شده توسط یک کیلوگرم یا گرم و یا هر واحد از وزن تازه در هر ساعت یا دقیقه یا ثانیه.
- میزان کالری تولید شده توسط یک کیلوگرم یا گرم و یا هر واحد از وزن تازه در هر ساعت یا دقیقه یا ثانیه.
تقسیمبندی محصولات بر اساس شدت تنفس :
تنفس |
درجه |
محصولات |
تنفس حداقل |
10-5 |
سیب- انگور- مرکبات- کیوی- پیاز- سیب زمینی شیرین- سیب زمینی- سیر |
تنفس متوسط |
20-10 |
هستهدارها- پیازها و غدههای نابالغ – موز – انجیر – شلیل – کلم پیچ – هویچ – فلفلدلمهای |
تنفس زیاد |
40-20 |
میوههای ریز- آووکادو- کلمگل – لوبیا پهن- توتفرنگی – تمشک |
تنفس خیلی زیاد |
60-40 |
گلهای شاخه بریده – اندامهای سبز مانند لوبیا سبز – کلمتکمهای- کلمبروکلی- آسپاراگوس |
نکته: شدت تنفس در ارقام مختلف متفاوت است و تغذیه هم موثر میباشد.
نکته: با رسیدن میوه شدت تنفس کاهش مییابد.
هورمون اتیلن
- مولکول طبیعی ساده
- گازی شکل
- هورمون طبیعی گیاهی
- ترکیب شیمیایی بسیار مهم
فواید اتیلن
- باعث تسریع رسیدن
- باعث ریزش میشود
مضرات اتیلن
- باعث تسریع در رسیدن (نمیخواهیم محصول برسد)
- پیری را تسریع میکند.
- باعث ریزش میشود.
نکته: اتیلن توسط خود گیاه تولید میشود.
نکته:اتیلن تنفس را تسریع میکند.
نکته: تیوسولفات نقره از تولید اتیلن جلوگیری میکند.
نکته: TSS تولید اتیلن میکند.
نکته: اتیلن اتیوله شدن را از بین میبرد.
نکته: اثر سه گانه بر روی جوانهزنی: سفت و ضخیم و کوتاه شدن و انتهای قلابی شدن ساقه
نکته: اتیلن در غلظت کم اثر میکند. (10ppm) حداکثر میزان
نکته: غلظت بیشتر از 1% CO2 از تولید و اثر اتیلن جلوگیری میکند.
نکته: تولید و فعالیت اتیلن در دمای 25-15 درجه سانتیگراد انجام میگیرد.
نکته: میوههای نافرازگرا در موقع رسیدن اتیلن کمتری را دارند و از شروع بلوغ تا اتمام میزان اتیلن و تنفس ثابت است.
از شروع ripening ، اوج کلیماکتریک ، که در آن نقطه محصول کاملاً رسیده و از آن نقطه به بعد محصول شروع به فاسد شدن میکند.
اتیلن باعث تسریع و تشدید فعالیت اوج کلیماکتریک میشود.
اتمام دوره بزرگ شدن سلولی Maturiting و شروع فعالیت رسیدن ripening
شدت تنفس در میوههای فرازگرا در مرحله Maturity کاهش و در مرحله حد واسط Maturity و ripening افزایش و در مرحله ripening کاهش مییابد.
Maturity (بلوغ فیزیولوژیکی):اندازه میوه بیشتر نمیشود، تغییرات را در درون محصول داریم.
Horticultur (بلوغ باغبانی): مرحلهای که در آن محصول برای یک مصرف ویژه مناسب است. مثلاً گل بریده در مرحله تقسیم سلولی برداشت میشود. در گیلاس رسیدگی فیزیولوژیکی و باغبانی یکی است.
بلوغ فزیولوژیکی: رسیدن محصول به حداکثر اندازه، درست قبل از رسیدن محصولات فرازگرا را میتوان برداشت کرد و بعد از آن محصول فاسد میشود.
محصولات فرازگرا دارای یک پیک تنفسی در موقع رسیدن هستند در غیر این صورت محصولات وارد مرحله رسیدگی کلیماکتریک نمیشوند.
فاز Ripening : مرحله افزایش تنفس و افزایش کلیماکتریکی
محصولات فرازگرا شامل : موز، انبه- شلیل- گوجه- پاپایا – هلو
محصولات نافرازگرا شامل : بریها- لیچیها- مرکبات- گیلاس- آلبالو- انگور – فلفل- تمام سبزیجات برگی و ساقهای و کلمها
سوال ؟ در کدام محصولات در ابتدا افزایش تنفس داریم و بعد تولید اتیلن؟ انبه-فی جوآ- سیب – آووکادو
Physiological Maturity : محصول به حداکثر رشد خودش رسیده باشد.
Comercial Maturity: از لحاظ رشد و نمو به حد مطلوب رسیده باشد که قابل عرضه به بازار باشد.
Ripening: بهترین کیفیت مصرف، و از نظر خوراکی بالاترین مطلوبیت
میوههای انبار شده را در مرحله Maturity برداشت میکنیم.
رسیدن به دو معنی است:
- بلوغ میوه یا Maturity : رسیدن کامل اتفاق نیفتاده است.
- Ripening: رسیدن کامل(حقیقی)
Maturity:
- مرکزیتی برای تمام صنایع تبدیل و بسته بندی است.
- محصولات کلیماکتریکی در این مرحله باید برداشت بشوند.
- اگر محصولات زودتر از این برداشت شوند هرگز نمیرسند.
- برحسب تقاضای بازار محصول را عرضه کرد.
تغییرات محصول در موقه رسیدن
- نرم شدن گوشت میوه
- دیواره سلولی و تیغه میانی حل میشود.
- تغییری در سنتز و میزان تاثیر واکس
- تغییر در رنگ
- تغییر در عطر و بو در میوههای رسیده و طعم
- تبدیل نشاسته به قند
- کاهش اسیدهای الی و افزایش قندها
- کاهش تانن در نتیجه پلیمریزه شدن
- تغییرات دیگر- کاهش اب – عناصر غذایی- ویتامینها – آنتی اکسیدان ها
دیواره سلولی از ترکیبات سلولوز و پکتین تشکیل شده که این ترکیبات باعث استحکام دیواره سلولی میشود.
هورمون اتیلن باعث تولید آنزیمهای پکتیناز، سلولاز و پلی گالاکتروناز میشود.
پکتیناز: کلسیم را خارج و به جای آن گروه متیل میگذارد.
سلولاز: سلولز را میشکند.
تنظیم کننده کار آنزیم بوده اما انجام دهنده آن هورمون است و هورمون به عنوان یک پیام شیمیایی است که دستوراتی را به هسته میدهد.
در میوههای غیرکلیماکتریک رسیدن و بلوغ به اهم انجام میشوند.
میوههای کلیماکتریک 3 فاز دارند که شامل :
1- Preclimacteric
2- Climactric Peak
3- Post Climactric
به جهت اثر گذاری میبایست اتیلن را قبل از مرحله 2 استفاده کرد. یعنی بعد از Maturity و قبل از Ripening
درنتیجه تنفس در بدن و سلولهای گیاهی اکسیژن به عنوان یک واسطه عمل میکند این سوخت و ساز رادیکالهای آزاد تولید میکند (O2 – H2O2)
آنتوسیانین ها خاصیت رادیکالهای آزاد را خنثی میکنند و همچنین ویتامین C , E خاصیت آنتی اکسیدانی دارند .
در محصولات فرازگرا علت اصلی نرم شدن را سه آنزیم ذکر کردهاند؛ اما در محصولات نافرازگرا علت اصلی نرم شدن راکاهش آب میدانند.
بیوسنتز اتیلن و نحوه اثر آن
در مسیر اسید سکسینیک، اسید آمینه تریپتوفان ساخته شده و از تریپتوفان اسید آمینه متیونین و اتیلن از اسید آمینه متیونین ساخته میشود.
خاصیت اتوکاتالیتی اتیلن
- در محصولات فرازگرا که در مرحله رسیدن هستند تولید اتیلن باعث تحریک تولید اتیلن میشود. یعنی کاربرد اتیلن بیرونی باعث افزایش تولید اتیلن میشود.( فقط در محصولات کلیماکتریک که به مرحله کلیماکتریکی رسیدهاند این اتفاق میافتد.
- درگیاهان به وجود آمدن زخم، کاربرد اکسین و کاربرد اتیلن منجرب افزایش موقتی اتیلن می شود0 (چه فرازگرا و چه نافرازگرا)
آنزیم Acc سینتاز از بقیه مهمتر است و مرحله محدود کننده در تولید اتیلن
7 ژن شناسایی شده که باعث تولید Acc سینتاز میشوند.
این 7 ژن هر کدام یک انزیم Acc سینتاز تولین میکنند.
در یک زمان هرچه ژن بیشتری بیان شود میزان تولید اتیلن هم بیشتر میشود.
یک دوتا از این ژن ها همیشه فعال هستند و همیشه به مقدار کم تولید اتیلن را منجرب میشوند که به این اتیلن کم و همیشگی ، تولید اتیلن در سیستم 1 میگویند. سیستمی که با حداقل ژنهای Acc سینتاز فعال بوده و مسئول تولید اتیلن کم در طول عمر گیاه است.
بقیه ژنها در نتیجه 4 عامل ( اتیلن-زخم- کاربرد اکسین و ...) بیان میشوند. اگر تعدا بیشتری ژن در نتیجه عوامل 4 گانه فعال شده، منجرب تولید مقادیر بسیار زیاد اتیلن خواهد شد که آن را سیستم 2 مینامند.
ژنهایی که در نتیجه رسیدن فعال میشوند تا آخر عمر محصول فعال باقی میمانند ، ولی ژنهایی که در نتیجه عوامل 4 گانه فعال میشوند تا زماانی که این محرکها وجود داشته باشند یا محصول واردد مرحله فرازگرایی شده باشد فعال هستند.
یکی از جاهائیکه اتیلن و تنفس به هم ارتباط دارند مرحله مصرف ATP در آنزیم SAM سینتاز است.
اگر تنفس کافی نباشد اتیلن نیز تولید نمیشود، چون برای تولید اتیلن ATP نیاز است.
برای تولید خود متیونین مصرف انرژی نیازمند است.
آنزیم مالونیل ترانسفراز در محیط باشد با ترکیب با Acc آنرا تبدیل به MACC میکند که شکل ذخیرهای است.
در محصولات کلیماکتریک که به مرحله کلیماکتریک نرسیدهاند و غیر کلیماکتریک این سیستم فعال است.
CO2 در بیان ژنهای Acc اکسیداز موثر میباشد نه در خود واکنش.
CO2 در غلظتهای پایین اثر مثبت داردو
مرحله پیری باعث افزایش فعالیت Acc اکسیداز میشود.
دمای بالاتر از 35 درجه سانتی گراد مانع از فعالیت آنزیم Acc اکسیداز میشود و از اتیلن جلوگیری میکند.
وجود اتیلن و پیری و غلظتهای پایین CO2 کمتر از 1% باعث تحریک ژنهای فعالیت Acc سینتاز میشود.
غلظتهای زیاد CO2 اثر بازدارنده دارند.
یون CO از فعالیت Acc اکسیداز جلوگیری میکند.
محدود ه فعالیت آنزیمها ( 35- درجه سانتی گراد و بهترین دما 25-20 درجه سانتی گراد است.)
ترکیبات AVG , AOA از فعالیت ACC سینتاز جلوگیری میکند.
غلظتهای بالای CO2 از فعالیت این آنزیم جلوگیری میکنند.
کربنهای 3 و 4 متیونین تبدیل به اتیلن میشوند.
کینازها آنزیمهایی هستند که یک گره فسفات را منتقل میکنند.
اگر O2 نباشد هم متیونین و هم اتیلن تولید نمیشود.
گیرندههای پروتئینی باید در غشاء سلول باشند تا اتیلن را پذیرش کرده و اثر آن اتفاق بیافتد در غشاء سلو یون Ca2+
از مرحله پذیرش هورمو توسط گیرنده تا انتقال به هسته را Signal transoduction گویند.
هسته به تشخیص خود ژنهای متفاوت مانند ژنهای سه گانه جوانه زنی یا زخم یا پیری یا استرس را بیان میکند.
عوامل موثر بر تولید و اثر اتیلن
- ژنوتیپ: گونههای مختلف عکس العمل ها و تواناییهای متفاوتی در برابر اتیلن دارند .
میزان اتیلن تولیدی یک محصول براساس وزن میوه + وزن واحد حجم در دمای مشخص
- سن فیزیولوژیکی محصول: اگر به مرحله بلوغ رسیده باشند عکس العمل نسبت به اتیلن بیشتر است.
- دما: پذیرش توسط گیرندهها هم تابع درجه حرارت است.
- میزان اکسیژن: کمتر از 8 % باعث کاهش تولید و اثر اتیلن میشود و بالاتر از 21% باعث تحریک اتیلن
- غلظت CO2 : غلظتهای بالا از تولید و اثر اتیلن جلوگیری میکنند. CO2 به طور رقابتی از عمل اتیلن جلوگیری میکند با اشغال گیرندهها در غلظت بالاتر از 1% در موز از سبززدایی جلوگیری میکند. غلظتهای بالا هم اثرات مخرب بر روی محصول دارند به دلیل ایجاد زخم و آسیب روی محصول
- اتیلن بیرونی: باعث اتوکاتالیتی
- عوامل دیگر : برخی ترکیبات مانند پروپیلن یا مونواکسید کربن یا استیلن میتواند تولید اتیلن را در محصولات افزایش دهند و اثر اتیلن را تقلید بکنند.
وجود کربوهیدراتهای محلول در محیط به دلیل افزایش تنفس و تسریع در تولید متیونین تولید اتیلن را افزایش مییابد.
استرسها، تابانیدن اشعه و بیماریها تولید اتیلن را تحریک میکنند.
اتیلن در گیاهان منجرب فعال شدن سیستم دفاعی و مقاومت میشود.
محصولاتی که اتیلن خیلی کم تولید میکنند |
بیش از0/1 |
سبزیجات برگی- مرکبات- آلبالو- گیلاس- انگور- ژوژوبا- توت فرنگی- سبزیجات ریشهای و اغلب غدهها و بیشتر گلهای بریده |
کم |
0/1-1 |
اغلب بریها غیر از توت فرنگی- خربزه کاساوا- سبزیجات میوهای که نارس مصرف میشوند- زیتون – خرمالو- آناناس- تمشک- هندوانه |
متوسط |
10-1 |
موز- انجیر- خربزه- لیچی- انبه |
زیاد |
100-10 |
سیب- زردآلو- آواکادو- طالبی- فیجوا- کیوی- شلیل- هلو- گلابی- آلو |
خیلی زیاد |
بیش از 100 |
میوه گل ساعتی- سابوت- چری مویا. |
نحوه کنترل اتیلن.
1- اجتناب: اجازه ندهیم اطراف محصول اتیلن باشد. یعنی از ورود غبار دارای اتیلن جلوگیری کنیم.
2- حذف اتیلن:
- اتیلن تولید شده را میتوان از اطراف محصول حذف کرد. یک راه ساده و ابتدائی تهویه مناسب است. (ما هوای سرد را در اطراف محصول داریم که در نتیجه تهویه دما افزایش خواهد یافت، با ایجاد تهویه نسبت گازها به هم خورده و اکسیژن وارد شده و اکسیژن انبار بالا میرود. با عوض کردن هوای انبار با هوای تازه میتوان اتیلن موجود در هوا را حذف کرد).
- با استفاده از جاذبهای اتیلن همچون KMnO4
- با استفاده از فیلترهای ویژه (جارو کنندهها) اتیلن را از هوا گرفته و به بیرون سردخانه انتقال دهیم. این فیلترها به صورت غشایی عمل میکنند.
3- تجزیه اتیلن :
چون CO2 در هوا وجود دارد و CO2 از تجزیه هم تولید میشود باید مواظب تجمع CO2 باشیم. کوره هوا را گرفته و تجزیه کرده و هوا را بیرئن میدهد.
جلوگیری از تولید: با اعمال عوامل جلوگیری کننده از تولید اتیلن سرعت آنزیمها را کم میکنیم، دما را پایین می اوریم، سرعت فرایندهای رسیدن را کم میکنیم، اکسیژن را کم میکنیم، CO2 را افزایش میدهیم.
دما را تا حداقل دمای تحمل برای محصولی که داریم میتوانیم پایین بیاوریم.
- دما.
- کاهش اکسیژن.
- افزایش دی اکسید کربن.
- محصولات کلیماکتریک را قبل از شروع رسیدن برداشت کنیم.
میتوانیم از پذیرش اتیلن توسط گیرنده پروتئین جلوگیری کنیم:
- گول زدن پذیرنده با ترکیبات شیمیایی که شبیه اتیلن هستن. MCP,CO2
- تنبل کردن پذیرنده: دما کم است.
توسط مهندسی ژنتیک گیرنده پروتئین توسط ژنهایی در هسته کد میشوند. با مهار یا حذف گیرنده از تولید اتیلن جلوگیری میکنیم. چراکه مهار راحتتر است.
کاربرد اتیلن در باغبانی
- عامل گل انگیزی در گیاهان پیازی- خانواده آناناس.
به عنوان یک هورمون مفید نیست به دلیل رسیدن و پیری مضر است.
- هورمون فعال کننده سیستم القائی در مقابل بیماری و زخمها.
- هورمون عامل رسیدن که به برداشت محصول کمک میکند.
- عامل ایجاد رسیدگی و رنگ در مرکبات و موز برای سبز زدایی اتیلن لازم است.
راههای کاربرد اتیلن (راههای تامین اتیلن).
- سیلندر اتیلن (C2H4in NORCO2).
- استفاده از دستگاه تولید اتیلن (اتانل مایع را به اتیلن تبدیل میکند).
- ترکیبات تولید کننده اتیلن.
اتفن در PH بالاتر از 5/3 به 2کلرواتان فسفونیک اسید تبدیل میشود.
حداکثر غلظتی که اتیلن تاثیر مثبت دارد ppm100 و 72 ساعت میباشد
مدت زمان سبز زدایی نباید بیش از 72 ساعت طول بکشد.در غیر این صورت منجرب آسیب به میوه و تحریک پوسیدگی خواهد شد.
دما باید 25-20 درجه باشد ولی غلظت بکار رفته و درجه و میزان تهویه و نوع محصول به اهم دیگر ارتباط مستقیم دارد به عنوان یک الگو این رژیم پیشنهاد میشود.
|
کیوی فروت |
آووکادو |
موز- |
گوجه فرنگی |
دما |
20-0 |
3/18-55/15 |
3/18-4/14 |
1/21-20 |
RH |
|
95-90% |
||
PPm |
100 |
100-10 |
150-100 |
|
تهویه |
CO2 کمتر از 1% حدوداً در هر ساعت یکبار هئای اتاق کاملاً تغییر یابد |
|||
گردش و جریان هوا |
1/0-2/0 فوت مکعب در هر دقیقه به ازای هر پوند وزن میوه |
|||
مدت زمان |
12 ساعت |
48-8 ساعت |
84-72 ساعت و 48- 24 ساعت |
دما پایین ، غلظت بالا و برعکس
دما بالا، غلظت پایین
فرمول سبززدایی در مرکبات :
دمای 85-82 درجه فارنهایت (44/29- 77/27 درجه سانتیگراد) ، رططوبت نسبی 95-90 % و غلظت اتیلن ppm5- جریان هوا 10 فوت مکعب در هر دقیقه، تهویه یکبار در ساعت
اگر غلظت CO2 افزایش پیدا کند سرعت سبز زدایی (Degreening) کاهش مییابد- در غلظت بالاتر از 1% به طور کلی سبز زدایی انجام نمیگیرد.
اگر از اتیلن به نحو صحیحی در سبز زدایی اتفاده نشود و یا محصولات غیرکلیماتریک در معرض اتیلن قرار بگیرند اتیلن نمیتواند تاثیرات منفی بر محصولات دیگر بگذارد.
در محصولات کلیماکتریک عمدهترین تاثیر سریع در رساندن و افزایش سرعت پیری است در غیر کلیماکتریک در کلمها و خیار باعث زردشدن میشود. باعث تولید متابولیت های مربوط: استرس(دترکیبات طعم تلخ)، ردر هویج ایزوکومارین است.
باعث تولید ترکیبات عامل تولید رنگ قهوهای و لیگنینی شدن و اکسیداسیون فنول ها میشود.
در محصولات کلیماکتریک باعث تسریع در رسیدن و افزایش سرعت پیری میشود.
در محصولات غیرکلیماکتریک( در کلم و خیار باعث زرد شدن،در هویج باعث تولید ایزو کومارین و در کل منجرب تولید متابولیت های مربوزط به استرس و باعث تولید ترکیبات عامل رنگ قهوهای و لیگنینی شدن و اکسیداسیون فنول میشود.)
طرق کاهش از دست دادن آب
- کاهش درجه حرارت
- اضافه کردن رطوبت
- جلوگیری از آُیب های مکانیکی
- بسته بندی
- Curning
- پوشش مناسب با واکس
- پوششهای پلاستیکی با ضخامتهای مختلف
- کاهش جریان هوای اطراف محصول
- بکاربردن یخ ( مقاومت به یخ و سرما، مقاومت به آب)
تغییرات ظاهری
اغلب در سبزیجات مطرح است( افزایش تنفس و فرایندهای متابولیکی)
Wraping : پیچیدن محصول در داخل فیلم
Bagghng: قرار دادن در داخل کیسه چند تایی
Packaging: قراردادن مجموعهای
ناهنجاریهای فیزیولوژیکی
درنتیجه عوامل غیر زنده ایجاد میشود.
- درجه حرارت( آفتاب سوختگی، سرمازدگی که منجرب به هم خوردگی سیستم آنزیمی محصول ایجاد میشود، یخ زدگی که در صفر و زیر صفر درجه سانتیگراد منجربب تشکیل کریستال میشود.)
- کنترل اتمسفر:وقتی O2 کاهش و CO2 افزایش مییابد یعنی فاز بی هوازی، منجرب عطر و طعم نامناسب و قهو هی شدن میشود.
- تغذیه : همچون کمبود کلسیم در محصولات زیر:
سیب: لکه تلخ، ترکیدگی ، قهوهای شدن درونی، از هم پاشی در محل عدسک ، آب گزیدگی(water core) و janatan spot
آووکادو: تغییر شکل میوه، لکه انتهایی(End spot)
کلم تکمهای: قهوهای شدن درونی
کلم پیچ: Tip born
جعفری: Cavity spot
هویچ:, Cracking Cavity spot
کرفس: Black heart
شاخصهای کیفی محصول: اندازه، شکل، رنگ، سفتی، ضخامت کوتیکول، ناهنجاری، نسبت قند به اسید
اندازه، شکل ، رنگ: کیفیت ظاهری و در نتیجه تاثیر آن در بازارپسندی محصولات
water core:
محصولات قبل از برداشت با استرس خشکی روبرو باشند، محصولاتی که به هنگام برداشت بیشتر برسند.
علایم: آب گزیدگی در اطراف برچه ها به صورت نوار منظوی صورت میگیرد. در رقم گرانی اسمیت که رنگ سبز دارد بیشتر به صورت شیشهای رخ میدهد به دلیل تجمع قند و الکل سوربیتول
لکه تلخ : Bitter pit
در زیر پوست ابتدا به صورت لکههایی ظاهر میشود سپس این لکهها پیشرفت کرده و فرو میروند و در نهایت به صورت لکههایی فرورفته قهو های تیره ایجاد میشود و نیز بعد از مدتی این لکهها در روی پوست نیز مشاهده میشوند.
منشاء : در سرخانه خود را نشان میدهند .
در طول دوره رشد اگر تنش خشکی باشد این ناهنجاری رخ میدهد.
ارقامی که سیستم آوندی ضخیمی دارند سریعتر دچار این ناهنجاری میشوند.
تراکم و زیادی محصول در درخت به دلیل کاهش در رسیدن کلسیم باعث این ناهنجاری میشود.
قبل از بردن محصول به انبار با محلول حاوی کلسیم تیمار کنند.
در گلابی Cork spot) : لکه چوب پنبهای به حالت تیره در روی پوست میباشد.
آلبالو و گیلاس: Craking
کاهو : Tip burn
انبه: (نرم شدن انتهایی) Soft nose
گلابی: (لکه چوب پنبهای) Cork spot و Alfafa spot
فلفل و گوجه: پوسیدگی گلگاه
توت فرنگی: پوسیدگی گلگاه و Tip burn
لوبیاها : سیاه شدن ساقه چه (Hypocotyl necrosis)
کمبود B
در میوههای سیب ، گلابی و زردالو قبل از برداشت به صورت لکه چوب پنبهای دیده میشود.
در زرد الو به صورت ترک میوه
در مرکبات به صورت لکه برآمده (Lumpy rind)
در زیتون به صورت ایجاد لکههای بی رنگ
لکه تلخ با چوب پنبهای شدن داخلی در سیب خیلی شبیه هستند. اختلاف این دو عارضه در این است که چوب پنبهای شدن داخلی در روی گیاه ایجاد میشود و با پاشیدن محلول B قابل اصلاح است. ولی لکه تلخ بعد از برداشت خود را نشان میدهد که با Ca قابل درمان است .