مالچ دهی و ابیاری مناسب نیز نقش مهمی در افزایش عملکرد محصول دارد.
چریش گیاهی بسیار مقاوم به افات، بیماری ها و سایر شرایط نامساعد محیطی است و افت یا بیماری خاصی روی گیاه گزارش نشده است. ولی، هنگامی که گیاهان ضعیف می شوند برخی اات مانند سپردار شرقی مرکبات با تغذیه از شیره پرورده آنها به محصول خسارت وارد می کنند. این آفت در مرحله نو نهالی نیز می تواند خسارت جبران ناپذیری به محصول وارد کند. هرس شاخه های نزدیک به و گونه های کفشدوزک در کاهش جمعیت این آفت بسیار موثر است.
برخی گونه های حشره برگ خوار آفت مهم این گیاهان در مناطق مرکز و جنوب امریکا است که سبب از بین رفتن برگ های درختان جوان می شود. در آسیا نیز پروانه برگ خوار آفت مهم گیاهان کشت شده است. آفت مهم این گیاه در هند سن برگ خوار است که در اثر تغذیه این آفت، غلاف ها کوچک و بذر ها چروکیده می شوند. در استرالیا نیز گونه های مختلف پروانه ها از جمله آفات این گیاه می باشند که لارو آنها با ایجاد کانال در جوانه های انتهایی در حال رشد، موجب از بین رفتن گیاه می شود. چنانجه حمله شدید باشد گیاه خشک می شود. این آفت در طول رویش چریش صدماتی به برگ ها و ساقه های این گیاه وارد می کند.
پوسیدگی ریشه و پوسیدگی ساقه از جمله بیماری هایی هستند که می توانند صدمات زیادی به محصول وارد کنند. رطوبت بالا و ابیاری فراوان سبب شیوع این بیماری می شوند.
پوسیدگی باکتریایی که توسط باکتری بیماری زا ایجاد می شود می تواند صدمات زیادی به گیاهان پریش وارد کند.
کمبود برخی عناصر غذایی مانند پتاسیم و روی نیز سبب کاهش شدید رشد گیاهان می شود. کمبود روی موجب زردی نوک و حاشیه برگ ها، ترشح رزین از شاخه ها و ریزش برگ های پیر می شود. کمبود پتاسیم نه تنها موجب زردی نوک و حاشیه برگ ها می شود بلکه سبب خشک شدن سر شاخه های گیاهان نیز می گردد.
برداشت محصول
ظهور گل تا رسیدن میوه ها در شرایط اقلیمی مختلف 10 تا 12 هفته به طول می انجامد. از بدو تشکیل میوه تا رسیدن آن نیز به زمانی در حدود دو ماه نیاز است. گیاهان در سن سه تا پنج سالگی (بسته به رقم و شرایط اقلیمی محل رویش) به محصول می روند ولی مقدار محصول در ده سالگی به حداکثر می رسد.
رنگ میوه چریش در انتدای تشکیل سبز است، سپس به زرد – سبز و پس از آن به زرد تیره تبدیل شده و در مرحله رسیدن کامل قهوه ای کم و بیش چروکیده می شود.
میوه های کاملا رسیده از بیشترین مقدار مواد موثره برخوردارند و باید قبل از ریزش برداشت شوند. رنگ میوه های نارس و نیمه نارس سبز یا زرد – سبز بوده و از مقادیر کمی ماده مثره آزادیراختین برخوردار می باشند. عده ای از محققین اظهار می دارند که میوه های نارس و گلها فاقد آزادیراختین هستند.
به منظور برداشت میوه، ابتدا پارچه های مناسبی زیر درخت پهن کرده و با تکان دادن شاخه ها توسط دست یا ماشین مخصوص و ریزش میوه ها روی پارچه آنها را باید جمع آوری نمود. بلافاصله پس از برداشت باید به منظور جلوگیری از فاسد شدن و تخمیر، قسمت گوشتی میوه از دانه جدا شود. این عمل توسط دست یا ماشین انجام می شود. به منظور رسیدن میوه های نارس (که رنگ آنها زرد – سبز هستند) می توان آنها را به مدت دو تا سه روز در سایه قرار داد. در این صورت جدا کردن قسمت گوشتی میوه از دانه آسان تر صورت می گیرد. پس از جدا کردن قسمت گوشتی میوه، دانه ها راباید تمیز و سپس خشک کرد. برای خشک کردن بهتر است آنها را روی حصیر یا تور های سیمی به مدت چند روز در سایه پهن کرد. در مدت زمان خشک کردن، دانه ها باید از نور مستقیم، دمای بالا و یا بارندگی و رطوبت در امان باشند. چرا که در غیر این صورت از مقدار مواد موثره آنها به شدت کاسته می شود.
با استفاده از خشک کن های الکتریکی نیز می توان دانه های پریش را خشک کرد. دمای مناسب برای چنین خشک کن هایی 60 تا 70 درجه سانتی گراد است. رطوبت مجاز دانه پس از خشک کردن هشت درصد گزارش شده است. رطوبت بیشتر سبب رشد و توسعه قارچ ها و برخی باکتری ها روی دانه شده و از کیفیت آنها به شدت می کاهد. قبل از بسته بندی آنها را باید تمیز و پس از درجه بندی، بسته بندی نمود. دانه های خشک شده را می توان در سبدهایی با تهویه مناسب یا گونی های کنفی در دمای 10تا 20 درجه سانتی گراد نگهداری کرد. پوسته دانه در طول مدت نگهداری نباید شکسته شده و مغز آن خارج شود. دانه های پریش را نمی توان بیش از یک سال نگهداری نمود.
عملکرد دانه متفاوت و بستگی به سن و نوع درخت و شرایط اقلیمی محل روی گیاه دارد.
میزان عملکرد سالانه یک درخت ده تا دوازده ساله 35 تا 55 کیلوگرم دانه خشک است.
- << قبلی
- بعدی