1-برگ ابلق مثل شمعداني ابلق و برگ رنگارنگ مثل حسن يوسف را تهيه كرده و رونگاره از مناطق سبز و غير سبز را رسم و نامگذاري نمائيد.
2-برگها را در آب بجوشانيد تا بافت هاي آن كشته شوند و زنگيزه هاي آبي و قرمز و قابل حل در آب كه در بعضي از گياهان كلروفيل را مي پوشانند خارج شوند.
3-برگها را براي چند دقيقه در الكل بجوشانيد تا رنگيزه ها خارج شوند توجه نمائيد هرگز الكل را روي شعله باز حرارت ندهيد. از المنت هاي الكتريكي هات پليت يا از بشر محتوي آب داغ استفاده نماييد و بشر كوچكي از لكل و برگها را در درون آن قرار دهيد تا داغ شود.
4-برگها را در پتري ديش بگذاريد و چند قطره محلول رقيق لوگل يا يديدورپتاسيم اضافه نماييد.
5-رنگ قهوه اي يا ارغواني تيره در برگ نشانه وجود نشاسته است.
6-در رو نگاره برگ كه قبلا ترسيم نموده بوديد مشخص نماييد كه كدام قسمت در آزمايش نشاسته مثبت بوده وجود نشاسته را تائيد مي نمايد.
-آيا مناطق سفيد و غيربرگ در آزمايش نشاسته نتيجه مثبت مي دهد؟
-آيا مناطق سبز در آزمايش نشاسته جواب مثبت مي دهد؟
-آيا كلروفيل در برگ وجود دارد؟
-آيا وجود نشاسته نشانه نسبتا خوبي از بافت كلروفيلي در برگ است؟
ضرورت نور در فتوسنتز
گياه لوبيا و يا شمعداني كه چند عدد از برگهاي آن با كاغذي سياه و ضخيم و يا فويل آلومينيمي به سطح 4 سانتي متر مربع پوشانيده شده است (با گيره) را مشاهده نماييد. اين كاغذهاي سياه مانند پرده هائي مانع عبور نور مي شوند. گياه بايد به مدت 72 ساعت در تاريكي نگه داشته شده و سپس به مدت8 تا 12 ساعت در معرض نور قرار گرفته باشد. يك برگ را قطع نماييد و كاغذ سياه را جدا نموده و آن مطابق روش قبل تست نشاسته كنيد. مشاهده مي كنيد كه قسمت پوشانيده شده به آزمايش نشاسته جواب منفي
مي دهد.
-چرا گياه براي 72 ساعت در تاريكي نگه داشته شد؟
-آيا بافتي كه نور به آن تابيده شده به آزمايش نشاسته جواب مثبت مي دهد؟
ضرورت گاز کربنیک در فتو سنتز
دو گیاه درون گلدان وبدودون نشاسته(48ساعت درتاریکی نگهداری شده) را آب
می دهیم وبعد شاخه ها وبرگهای آنهارا در کیسه پلاستیکی می گذاریم.در یک گلدان یک ظر ف مح توی آب آهک گذاشته شده ،که می تواند دی اکسید هوا را جذب کند
( آزمایش) ودر دیگری بی کربنات سدیم گذاشته ایم که تولید دی اکسید کربن می کند (کنترل) مطابق شکل.
هر دو گلدان رابه مدت چند ساعت مقابل نور قرار میدهیم وبعد،از هر کدام یک برگ جدا
می کنیم وآزمایش تشخیص نشاسته را طبق آزمایشات قبلی روی آنها انجام می دهیم.
لطفا نتیجه را برسی نمایید.
- آیا برگی که دی اکسید کربن در یافت نکرده آزمایش نشاسته آن مثبت خواهدبود؟
- برگی که دی اکسید کربن در یافت کرده آزمایش نشاسته آن چگو نه است؟
تروپيسم (گرايش)
تروپيسم، واكنشي است كه در اثر محرك نظير نور يا جاذبه زمين در جهت رشد ريشه و ساقه حاصل مي شود. مثلا اگر نور از يك سمت بيشتر بتابد ساقه به آن جهت رشد
مي كند. اين واكنش نسبت به جهت تابش نور فتوتروپيسم نام دارد. به واكنش نسبت به اثر نيروي جاذبه زمين تروپيسم گفته مي شود.
آزمايشهاي مربوط به تروپيسم
1-فتوتروپيسم در نره تيزك نورسته:
آزمايش: در كف دو پتري ديش پنبه يا كاغذ صافي مرطوب بگسترانيد و مقداري دانه تره تيزك را به طور فاصله دار روي آنها بپاشيد. ظرفها را به مدت شش تا هفت روز در جاي كاملا تاريك بگذاريد تا دانه ها برويند در تمام اين مدت پنبه ها را مرطوب نگه داريد). در هر ظرف قسمت برگدار (برگهاي اوليه و لپه ها) نيمي از گياهان نورسته را ببريد. يكي از ظرفهاي داراي گياه را در فاصله 40 سانتي متري نور مستقيم چراغ مطالعه كه از پهلو و كمي پائين تر از ظرف مي تابد قرار دهيد. با استفاده از صفحات مقوايي تا آنجا كه ممكن است از تابش نورهاي ديگر به گياهان جلوگيري كنيد. گياهان نورسته را بين 2 تا 24 ساعت بعد مورد بررسي قرار دهيد.
-نتيجه مشاهدات خود را نوشته و تفسير نمائيد.
4-ژئوتروپيسم در ريشه چه هاي نخود:
حدود ده دانه نخود را به مدت يك روز در آب بخسانيد و بعد آنها را در لاي نوار كاغذ خشك كن مرطوب بپيچيد و بگذاريد برويند. بعداز سه روز شش تا از دانه ها را كه ريشه راست دارند انتخاب كنيد و مطابق شكل در دو ظرف پتري قرار دهيد. ظرفها را به پهلو و طوري نگه داريد كه در يكي ريشه ها رو به پائين و در ديگري در وضع افقي قرار گيرند بعداز 24 ساعت آنها را بررسي كنيد.
نتايج را ياداشت كرده و تفسير نمائيد.
3-ژئوتروپيسم در ساقه نورسته لوبيا:
مقداري دانه لوبيا را در گلدانهاي كوچكي مي كاريم تا برگهاي اوليه به خوبي ظاهر شوند. يك گلدان را به پهلو مي خوابانيم. به طوري كه ساقه گياه درون آن در وضع افقي قرار گيرد گلدان دوم را هم به وضع افقي قرار مي دهيم. اما آن را بوسيله دستگاه چرخان
مي چرخانيم اين دستگاه مانند يك ساعت كوكي يا سيني دوار الكتريكي كه در هر ساعت چهار دور مي زند كار مي كند. با وجود آنكه نيروي جاذبه از يك سمت بر شاخه اثر مي گذارد ضمن چرخش گياه تاثير نيروي كشش در همه جوانب گياه يكسان مي شود. شرايط تابش نور براي گياهان هر دو گلدان بايد يكسان باشد. بعداز 24 سعت گلدانها را مشاهده نمائيد.
-نتيجه مشاهدات را نوشته و با استفاده از كدام تئوري مي توان ژئوتروپيسم منفي ساقه لوبيا را تفسير نمود شرح دهيد.
لطفا پس از مشاهده آزمايشهاي مربوط به تروپيسم به پرسشهاي زير پاسخ دهيد.
1-مزاياي يك گياه كه داراي (الف) ژئوتروپيسم مثبت در ريشه، (ب) ژئوتروپيسم منفي در ساقه و (ج) فتوتروپيسم مثبت در ساقه ها باشد چيست؟
2-آيا انتظار داريد كه ريشه هاي فرعي داراي (الف) ژئوتروپيم مثبت،(ب) ژئوتروپيم منفي،(ج) هيچكدام از اين دو حالت باشند استدلال خود را توضيح دهيد.
3-نتايج احتمالي حاصل از رشد ساقه نور رسته اي را كه به طور افقي قرار گرفته دارند و از يك سمت نور مي بيند بحث كنيد.
4-توضيح دهيد كه چگونه دستگاه چرخان شاهد در آزمايش 3 را مي توان براي آزمايشهاي 1 و 2 نيز به همان منظور بكار برد.
5-با استفاده از تئوري اكسين، سعي كنيد كه ژئوتروپيسم منفي ساقه لوبياي آزمايش 3 را تفسير كنيد.
6-با استفاده از تئوري اكسين، توضيح دهيد كه چرا دانه هاي تره تيزك كه در آزمايش 1 لپه ها و جوانه هاي برگ آن را جدا كرديم حتي، با وجود سالم بودن ساقه چه در برابر نور يك طرفه عكس العمل نشان نداد.
منابع:
1-راهنماي آزمايشگاهي گياه شناسي ، جلد اول، تاليف مارگارت بالباچ، لارنسي سي. بليس (ترجمه خسرو منوچهري كلانتري، فرخنده رضانژاد)
2-زيست شناسي مقدماتي ، تاليف د.جي.مك كين، مترجم محمدعلي شميم
3-جزوه عملي گياه شناسي (1) دكتر رحمت توكل
- << قبلی
- بعدی