خاک
خاک متشکل از موادی در حالتهای جامد ومایع و گاز میباشد برای رشد مطلوب یک گیاه مواد باید به نسبتهای متعادل وجود داشته باشد.
بخش جامد: از مواد کانی معدنی و آلی تشکیل شده است. مواد کانی شامل بقایای سنگهای معدنی است که پس از پوسیده شدن در اثر فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی تخریب و برجای مانده است. ترکیبات کانی از نظر اندازه بسیار متفاوت بوده و شامل شن ریزه تا ذرات بسیار ریز کلوییدی رس میشود.
ساختمان خاک: طرز قرار گرفتن ذرات خاک را شامل میشود.
بافت خاک: درصد شن و رس و لای که داخل خاک وجود دارد بهوسیله نسبت ذراتی که اندازههای مختلف دارند تعیین میشود. ذرات درشت بیشتر بهعنوان استخوانبندی و نگهدارنده برای سایر قسمتها بهکار میرود. در حالی که کلوییدهای رسی خاک بهعنوان انبار مواد غذایی عمل میکند.
بخش آلی خاک شامل موجودات زنده و غیر زنده خاک است .حشرات و کرمها وقارچها وکرمها و ریشه های گیاهان (بخش زنده) و بقایای گیاهی وحیوانی در حال پوسیدن (بخش غیر زنده) را تشکیل میدهند.
و بقایای مواد پوسیده به نگهداری آب ومواد غذایی کمک میکند.
بخش مایع: یا محلول خاک از آب تشکیل شده و در آن مواد کانی و اکسیژن وگاز کربنیک به میزانهای مختلف حل شده است.
بخش گازی: اثرات مهمی در رشد خوب گیاه دارد.
محیطهای مختلف کشت:
ماسه یا شن: ذرات سنگی ریزی است که از تخریب انواع صخره ها بوجود آمده. سنگینترین محیط کشت است و ظرفیت تبادل کاتیونی ندارد و برای بهبودی در شرایط فیزیکی از آن استفاده میشود. پر مصرفترین محیط کشت است و شن کوارتز (از ترکیبات سیلیسی) و نوعی که در گچسازی استفاده میشود مناسبترین نوع برای ریشهدار کردن قلمهها است.
پیت: بقایای گیاهان آبزی که به حالت نیمهپوسیده درآمده است. از معروفترین پیتها میتوان به پیت خزه یا پیت ماس MOSS PEAT که به رنگ قهوهای مایل به تیره است. این بستر دارای pH اسیدی است و15 برابر وزن خود آب جذب میکند و مقدار کمی ازت در آن وجود دارد. نوعی از آن از ضایعات نارگیل ساخته شده و COCO PEAT نام دارد.
پرلیت: ماده سیلیکاتی است که منشاّ آتشفشانی دارد برای ساخت آن گدازههای آتشفشان راخرد کرده و در کورههایی با 760 درجه سانتیگراد حرارت میدهند. ذرات تولید شده بین 3-6/1 mm قطر دارد. معمولاّ 3 تا 4 برابر وزن خود آب جذب کرده وpH خنثی داشته و ظرفیت تبادل کاتیونی نیز ندارد.
ورمیکولایت: ماده معدنی از جنس میکا بوده و از نظر شیمیایی جزء سیلیکاتهای منیزیم و آهن است. در آب غیر قابل حل بوده و pH آن خنثی است و دارای ظرفیت تبادل کاتیونی است و3تا4 برابر وزن خودش آب جذب میکند.
خزه اسفاگنوم: بقایای خشک شده بخشهای زنده و جوان گیاهان مردابهای اسیدی میباشد. دارای ظرفیت تبادل کاتیونی بوده و 10 تا20 برابر وزن خودش آب جذب میکند و دارای یک یا چند ماده قارچکش است که بهخصوص از بیماری مرگ گیاهچه damping که عاملش نوعی قارچ است جلوگیری میکند (قارچهای فو زاریوم و رایزوکتونیاو...).
پوکه معدنی: در سایزهای مختلف در محیطهای هیدرو پونیک استفاده میشود .از این مواد برای بهبود شرایط هوادهی و زهکشی خاک میتوان یک لایه در زیر گلدان استفاده نمود. آب جذب نمیکند و فاقد ظرفیت تبادل کاتیونی است.
رس خشک شده: گل رس را بهصورت گرانوله شده حرارت داده و سفت ومحکم است و جهت بهبود شرایط فیزیکی خاک از آن استفاده میشود. ظرفیت تبادل کاتیونی دارد و مقداری از عناصر موجود در خودش را در اختیار گیاه قرار میدهد.
کمپوست: پوسیده شدن بیولوژیکی توده مواد آلی که منشاءزباله شهری دارد را اصطلاحا" کمپوست گویند.
ظروف کاشت:
فرمول گلدانهای استاندارد: ارتفاع گلدان = چهار پنجم قطر دهانه گلدان
کف گلدان = سه چهارم قطر دهانه گلدان
نامگذاری گلدانها بر اساس قطر دهانه گلدان:
1- گلدان استکانی: قطر دهانه گلدان 6 سانتیمتر
2- گلدان نشائی: قطر دهانه گلدان 10 سانتیمتر
3- گلدان فرنگی: قطر دهانه گلدان 15 سانتیمتر
4- گلدان خیاری : قطر دهانه گلدان 20 سانتیمتر
5- گلدان لبشتری: قطر دهانه گلدان بیشتر از 25 سانتیمتر
تقسیمبندی از نظر جنس:
گلدانهای سفالی : به علت داشتن خلل و فرج در داخل دیواره آب موجود در بستر را به بیرون هدایت میکند. از معایب آن سنگینی – خطر شکستن- تجمع مواد معدنی و مواد در جداره گلدان بر اثر زهکشی (سفیدک در دیواره گلدان)را میتوان برشمرد.
گلدانهای پلاستیکی: سبک و انعطافپذیر بوده خطر شکستن را ندارد ولی بهعلت غیر قابل نفوذ بودن دیواره اگر سوراخ ته گلدان به عللی بسته شود آب داخل گلدان تجمع پیدا کرده و باعث خفقان ریشه میشود.
گلدانهای پیتی: giffypot جنس آن معمولا" از پیت – فیبر یا چوب میباشد. در این نوع گلدانهاگیاه پس از ریشهدهی برای آنکه صدمهای به ریشههای جوان وارد نشود همراه گلدان در بستر کاشته میشود. جنس این پیتها قابل تجزیه بوده وپس از قرار گرفتن در بستر تجزیه شده وریشه میتواند به راحتی رشد کند.
آزمون قوه نامیه بذر:
عبارت ازپتانسیل بذر برای جوانهزدن میباشد. معمولا"بوسیله سرعت جوانهزدن درصد جوانهزنی ویا قدرت دانهال تولیدی ارزیابی میگردد. قوه نامیه بهوسیله روشهای مختلفی اندازهگیری میشود:
1-آزمون درصد جوانهزنی
2- آزمون جنین جدا شده
3- آزمون تترازولیوم
آزمایش 1 :
عنوان: آزمون درصد جوانهزنی بذرهای گل کوکب
روش کار: برای دریافت کامل متن pdf آنرا دانلود کنید.
آ زمون تترازولیوم :
یکی از روشهای تعیین قوه نامیه بذر خیساندن آنها در محلول 2و3و5 تریفنیل تترازولیوم کلراید میباشد. در سلولهای بافت زنده این ماده بیرنگ تبدیل به ماده قرمز رنگی میشود که بهوسیله شدت تولید این رنگ قرمز میتوان به زنده بودن یا مرده بودن آن پی برد. محلول 1/0تا 01/0 است و بر حسب غلظت مدت زمان تیمار میتواند 2 تا 24 ساعت متغیر باشد. و سپس مورد آزمون قرارگیرد.
آزمایش شماره 2:
انجام آزمون تترازولیوم بر روی بذرهای گندم:
روش کار: برای دریافت کامل متن pdf آنرا دانلود کنید.
برای مشخص نمودن اثر تترازولیوم بر روی بذرزنده آزمون را بهروش زیر انجام میدهیم:
روش کار:
برای دریافت کامل متن pdf آنرا دانلود کنید.
روشهای ازدیاد گیاهان زینتی :
ازدیاد از طریق قلمه :
قلمه ساقه: قلمههای ساقه را بر اساس قسمتی از ساقه که از آن گرفته میشود به گروههای زیر تقسیمبندی میکنند:
قلمه چوب سخت یا قلمه خشبی hard wood cutting
قلمه چوب نیمه سخت یا نیمه خشبی semi hard wood cutting
قلمه چوب نرمsoft wood cutting
قلمه علفی herba ceous cutting
قلمه چوب سخت:
نوع گیاه: گونههای خزاندار و گونههای سوزنی برگ همیشه سبز
نوع قلمه: از چوب سخت رسیده شده در حال استراحت پس از ریختن برگها و پیش از بهوجود آمدن شاخههای جدید (چوبی که در سال قبل رشد کرده) از قسمتهای ابتدایی و وسط شاخهها گرفته میشود. مراحل تهیه وکشت قلمه: طول هر قلمه بین 20 تا80 سانتیمتر بوده و در هر قلمه حداقل دو جوانه وجود داشته باشد. معمولا"برش بالای قلمه در حدود یک سانتیمتر بالای جوانه و بهصورت صاف و برش پا یین قلمه در زیر پایینترین جوانه و بهصورت اریب ایجاد میگردد. در هنگام کاشت باید دو سوم قلمه در بستر ریشهزایی قرار گیرد.
توجه: بهدلیل وجود خاصیت قطبیت polarity در گیاهان سر و ته قلمه نباید اشتباه شود.
زمان: اواخر پاییز و زمستان و اوایل بهار
نوع کشت : 1- کشت پاییزه 2- کشت بهاره
مزایا: ارزان –سریع- انتقال به نقاط دور دست آسان بوده- ریشهزایی با ابزار کم و ناچیز امکانپذیر است.
گیاهانی چون: برگ نو –یاس زرد- پیچ اقاقیا- گلیسین- پیچ امینالدوله- ایره- پایههای گل سرخ و....از این طریق تکثیر میشوند.
شرایط نگهداری: استفاده از پاگرما و استفاده از نور نسبتا" زیاد با شرایط مرطوب (استفاده از سیستم mist یا مهافشان)– پینهزایی زمستانه و تیمار با تنظیمکنندههای رشد و میباشد.