متن کامل عملیات آبیاری را می توانید از لینک زیر دانلود کنید کنید.
خلاصهای از مطالب:
هر خاکی را که برداریم یک نمونه از آن دارای سه جزء میباشد .خاکی برای زراعت خوب است که هر سه جزء را داشته باشد (آب، هوا ، ذرات خاک روابط بین آب و خاک و ذرات جامد حائز اهمیت است یا نه ؟)
- پایداری و مقاومت خاک.
- میزان نیاز آبی گیاه.
- به لحاظ نفوذ پذیری خاک .
- به لحاظ فشردگی خاک.
آزمایش تعیین رطوبت خاک:
100× خاک/ آب نسبت = میزان درصد رطوبت خاک
روشهای موجود:
- مستقیم: با انجام یک آزمایش مستقیم میزان رطوبت را بهدست میآوریم.
- غیر مستقیم: یک جزء را بهدست آورده، وجزء دیگر را از روی آن بهدست میآوریم.
نوع آزمایش:
مستقیم وزنی، استاندارد.
روش کار:
- ظرف نمونهگیری را وزن کرده و آن را P1 مینامیم .
- از مزرعه یا محیط کشت نمونهگیری کرده وآن را P2 مینامیم.
- نمونه را بهمدت 24 ساعت در آون و در دمای 105 درجه سانتيگراد قرار داده و بعد از تهیه نمونه خشک آن را وزن نموده وP3 مینامیم.
چرا از درجه حرارت بالا استفاده نمیکنیم؟ بهعلت اینکه در درجه حرارت بالا، ذرات خاک حالت خود را از دست داده و ممکن است مواد آلی بشکنند.
تهیه نمونه ازمحیط کشت یا مزرعه:
به لحاظ هر عارضهای باید زمین را تقسیمبندی کرد:
نمونهبرداری از عمق:
منطقه توسعه ریشه بهعنوان عمق نمونهگیری در نظر گرفته میشود که برای گیاهان مختلف متفاوت میباشد.
بعد از مشخص شدن نتایج احتمال خطا در نمونهگیری را یاداشت خواهیم کرد:
- در نمونهگیری اشتباه نماییم.
- در توزین اولیه اشتباه نماییم.
- در محاسبات اشتباه نماییم.
- نمونه را کامل خشک نکنیم.
- در انتقال نمونه اشتباه نماییم.
-در توزین ثانویه تاخیر نماییم.
ارزیابی:
- محاسن کار: ساده بودن نوع و وسایل آزمایش، ارزان قیمت، نتیجه خوب و...
- دقت کم، زمانبر، سخت بودن به لحاظ کارکرد، و...
- محاسن.
- معایب.
مقدمه
آب متداولترین و حیاتیترین ماده طبیعی است که مقدار آن رابطه مستقیمی با نزولات آسمانی دارد. بهطور متوسط مقدار سالانه نزولات آسمانی در سطح کره زمین در حدود 66 سانتیمتر برآورد شده است. خاک که در حد واسط اتمسفر و لیتوسفر قرار گرفته نقش مهمی در ذخیره آب و ایجاد جریانهای سطحی ایفا میکند. مقدار آبی که عملا" در چرخههای این ماده حیاتی وجود دارد درصد بسیار ناچیزی از آب موجود در سطح زمین را تشکیل میدهد. کمتر از 3 0/0 آب سطح زمین شیرین است که قسمت عمده آن هم بهصورت تودهها و یا ورقههای یخی است. مقدار آبی که در هوا، خاک، دریاچهها و رودخانهها وجود دارد نیز فقط 03/0 درصد کل آب سطح زمین میباشد. بنابراین مقدار 005/0 آب موجود در خاکها با توجه به اینکه ذخیره آب مورد نیاز گیاهان میباشد از اهمیت زیادی برخوردار است.
در ادامه بهطور خلاصه مفاهیم و اصولی را که نقش خاک را دراستفاده و بهرهبرداری از آن روشن میسازد مورد بحث قرار خواهیم داد.
مفهوم انرژی آب درخاک
آب همواره از نقطهای که انرژی بیشتری است به سمت نقطهای که انرژی کمتر است حرکت میکند. با توجه به این نکته برای درک اعمال چگونگی آب در خاک میباید نیروهائی را که در تعیین حالت فیزیکی یا مقدار انرژی آب دخالت دارند مورد بررسی قرار دهیم.
نیروهای مؤثر در حالت فیزیکی آب در خاک
تغییر شکل آب از حالت بخار به حالت مایع همراه با کاهش حرکت مولکولها و در نتیجه تقلیل محتوی انرژی آنها میباشد. انرژی حاصل از این تغییر بهصورت حرارت آزاد میشود. بههمین ترتیب در نتیجه تشکیل قطرات باران مقداری حرارت آزاد میشود. که منشأ انرژی لازمه برای سیستمهای طوفانزا میباشد. هنگامیکه قطرات باران به سطح خاک برخورد مینمایند نیز از انرژی آنها کاسته میشود. در نتیجه تحرک مولکولهای آب کاهش مییابد، اینگونه تغییرات انرژی را میتوان با در نظر گرفتن نیروهای موجود بین ذرات خاک و مولکولهای آب مورد بررسی قرار داد.
مولکولهای آب (H2O)علیرغم اینکه از نظر بار الکتریکی خنثی هستند ولی بهعلت عدم توزیع نامتقارن بارهای مثبت و منفی، مولکول آب قطبی است، در نتیجه بارهای مثبت بیشتر به یک سو و بارهای منفی در سوی دیگر متمرکز است بدین ترتیب قطب منفی یک مولکول به قطب مثبت مولکول دیگر چسبیده و با ایجاد پیوند هیدروژنی چندین مولکول بههم متصل میشوند.
ذرات خاک نیز دارای بار الکتریکی منفی و مثبت بوده و تمایل بسیار زیادی برای جذب مولکولهای آب دارند. بنابراین هنگامیکه آب در مجاورت خاک خشک قرار میگیرد به صورت غشاء نازکی و با نیروی بسیار زیادی (نیروی ادهیسیون) جذب سطحی ذرات خاک میشود. جذب مولکولهای آب درسطح خاک باعث میشود که:
- تحرک مولکولهای آب کاهش یابد
- انرژی آب کاهش یابد
- در نتیجه انتقال آب به سطوح پایینتر انرژی مقداری انرژی بهصورت حرارت آزاد گردد. پدیده اخیر یعنی آزاد شدن انرژی بهصورت حرارت راميتوان با افزودن مقداری آب به خاکی که در اتو خشک شده است مشاهده نمود و افزایش درجه حرارت خاک را احساس کرد. به انرژی که در اثر خشک شدن خاک آزاد میشود، گرمای خیس شدگی میگویند.
اگر خاک خشکشده در اتو را در مجاورت هوای مرطوب قرار دهیم، رطوبت اتمسفر با نیروی زیادی جذب سطحی ذرات خاک خشک میشود، به این رطوبت، رطوبت ادهسیون میگویند که مقدار آن از چند لایه مولکولی تجاوز نمیکند. حرکت این آب خیلی ناچیز است و یا شاید اصلا" تحرکی نداشته باشد در هر حال عدهای از دانشمندان معتقدند که داخلیترین لایههای که چسبیده به ذرات خاک است دارای ساختمان کریستالی و بلوری شبیه به یخ میباشد. این آب قابل استفاده گیاهان نبوده و همیشه در خاک و حتی ذرات گرد و غبار نیز وجود دارد ولی میتوان با خشک کردن خاک در اتو آن را خارج نمود. دورتر از حوزه اعمال نیروی جذب سطحی ذرات خاک (نیروی ادهیسیون)مولکولهای آب بوسیله پیوند هیدروژنی بین مولکولهای خود به ذرات خاک متصل هستند. به این غشاء آب که سطحیتراست آب کوهیسیون گفته میشود. مولکولهای آب کوهیسیون نسبت به آب ادهیسیون دارای تحرک بیشتر و انرژی بیشتری بوده و آسانتر از نقطهای به نقطه دیگر حرکت میکنند. آب کوهیسیون و آب ادهیسیون جمعا" ضخامتی معادل 20 تا 25 مولکول آب دارا میباشند. آب کوهیسیون درون میکروپورها نیز وجود داشته و نیروی نگهدارنده آن در این حالت نیروی مکش سطحی است. آب موجود در میکروپورها بهاضافه 3/2 بخش آب غشائی قابل استفاده گیاهان بوده و منشاء اصلی آب مورد نیاز گیاهان را تشکیل میدهد.
- قبلی
- بعدی >>