تعيين وزن مخصوص حقيقى
مقدمه
اندازه‌گيرى وزن مخصوص حقيقى صرفا" بر اساس وزن ذرات جامد است بنابراين وزن مخصوص حقيقى در يك نوع خاك همواره ثابت بوده و با تغيير مقدار خلل و فرج خاك تغيير پيدا نمى‌كند.
اين نوع وزن مخصوص عبارت است از وزن ذرات جامد در واحد حجم و معمولا" بر حسب گرم در سانتيمتر مكعب بيان مى‌گردد. وزن مخصوص حقيقى در اكثر خاك‌ها به‌طور متوسط در حدود
2.6 گرم در سانتيمتر مكعب مى‌باشد و تغييرات آن در خاك‌هاي مختلف به‌استثناى مواردى كه مقدار مواد آلى يا انواع به‌خصوصى از كاني‌ها وجود دارد ناچيز مي‌باشد. وزن مخصوص
حقيقى در خاكهاى معدنى بين 2.6 الي 2.7 و براى خاكهاى زراعى كه بيش از 3% مواد آلى نداشته باشند در حدود 2.65 و براي خاكهاى آلى1.3 آلي 1.8 و براى خاكهاى رسى
2.2 آلى 2.9 مى‌باشد و به‌طور كلى هر چقدر ميزان مواد آلى خاك افزايش پيدا كند حجم افزايش و در نهايت وزن مخصوص حقيقى كاهش مي‌يابد.
اهداف آزمايش:
به‌دست آوردن وزن مخصوص حقيقى
وسايل آزمايش:
- آب مقطر
- پيكنومتر
- ترازوى دقيق
- نمونه خاك
- دستگاه يا سيستم ايجاد مكش (دسيكاتور)
روش كار:
- پيكنومتر را تا خط نشان پر از آب مقطر كرده و آن را وزن مى‌كنيم (P1) .
- مقدارى از خاك خشك را وزن مى‌كنيم (W1) .
- آب پيكنومتر را تا يك حدى خالى كرده و خاك را درداخل آن مى‌ريزيم.
- بعد از آبشويى در داخل دسيكاتور به‌مدت 10 الي 20 دقيقه قرار مي‌دهيم.
- مقدار آب را تا خط نشان بالا مى‌آوريم و پيكنومتر را وزن مى‌كنيم ( P2).
محاسبات:
نتايج آزمايش براساس تئورى:
براساس مطالب اشاره شده و نتايج حاصل ميزان وزن مخصوص حقيقى در حد فاصل 1.3 الى 1.8 قرار داشته و در صورت درست بودن اعداد به‌دست آمده نمونه خاك مورد نظر جزو خاكهاى آلى مى‌باشد يعنى مقدار مواد آلى اين خاك بالاست و از نظر نگهدارى هوا و آب نسبت به خاك‌هايى كه از نظر مواد آلى فقير هستند شرايط مناسبت‌ترى (از نظر نگهداری آب و تهويه) را براى گياه فراهم مى‌آورد.
ارزيابى آزمايش تعيين وزن مخصوص حقيقى:
|
منابع احتمال خط |
دراندازه گيرى نمونه |
كم و يا زياد ريختن مقدار آب |
رعايت نكردن مدت زمانى كه نمونه بايد در دسيكاتور قرار بگيرد. |
|
محاسن
|
ساده |
راحتي انجام كار براى افراد مختلف |
ارزان بودن وسايل مورد استفاده
|
|
معايب
|
........
|
......... |
........ |
منابع:
1- محمودی ، شهلا و مسعود، حکیمیان (ترجمه) .مبانی خاکشناسی .انتشارات دانشگاه تهران.1380
2- پاشائی، عباس. فیزیک خاک. انتشارات دانشگاه جندی‌شاپور اهواز. مهر ماه 1351
اندازه‌گيرى جريان
مقدمه:
هيدرو متري (آب‌سنجي) و روش‌هاي اندازه‌گيري دبي جريان
هيدرومتري يا آب‌سنجي، اقدامي است كه اگر صورت نگيرد، هيچ نوع اقدام نظري و عملي روي پروژه‌هاي عمراني نمي‌تواند انجام شود. اصولا" با سنجش مقدار آب است كه مي‌توان موارد استفاده آن را مشخص كرد. اندازه گيري آب با استفاده از وسايل مختلف و به‌طرق متفاوت صورت مي‌گيرد. محل اندازه‌گيري آب در نقطه دلخواه مي‌تواند باشد، ولي اندازه‌گيري جريان‌هاي سطحي غالبا" در محل خروجي يا تمركز حوزه انجام مي‌شود. به محل يا ايستگاهي كه در آن وسايل اندازه‌گيري نصب شده، ايستگاه هيدرومتري مي‌گويند. در ايستگاه‌هاي هيدرومتري، آنچه را كه از آب اندازه‌گيري مي‌شود سرانجام منتج به محاسبة دبي جريان آب مي‌شود. با توجه به دبي جريان، هيدرو گراف را نصب نموده و مورد ارزيابي و تحليل قرار مي‌دهند.
طبق تعريف، به حجم جريان آبي كه در واحد زمان از مقطع مشخص يك رودخانه، نهر، كانال و يا يك لوله كه عمود بر جهت جريان باشد عبور كند، دبي يا بده آب مي‌گويند. براي محاسبه دبي، همواره دو پارامتر مورد نياز مي‌باشد: يكي سرعت متوسط جريان آب ( ) ، و مساحت مقطع (A) دبي جريان آب را به‌دست مي‌آورند. در صورتي كه سرعت جريان به متر بر ثانيه و مساحت مقطع متر مربع اندازه‌گيري شود، دبي متر مكعب در ثانيه خواهد بود.
در رودخانه‌ها و انهار طبيعي اندازه‌گيري دو پارامتر مزبور، مشكلاتي در بر خواهد داشت. در مورد سرعت آب، مشكل اين است كه همة مولكول‌هاي آب در مقطع جريان با سرعت يكسان حركت نمي‌كنند. مولكول‌هايي كه در سطح حركت مي‌نمايند، از بالا با هوا در تماس هستند و از پائين و اطراف با مولكول‌هاي آب، پس با مولكول‌هاي پائين‌تر خود، داراي سرعت‌هاي متفاوتي هستند. مولكول‌هايي كه در كف بستر و كناره‌هاي آن حركت مي‌كنند با آنهايي كه در وسط جريان قرار دارند تفاوت سرعت خواهند داشت. به‌همين دليل در محاسبه دبي، سرعت متوسط جريان آب را حساب مي‌كنند.
اندازه‌گيري سرعت جريان آب به دو شكل انجام مي‌شود:
الف: اندازه‌گيري سرعت آب با مولينه
ب: اندازه‌گيري سرعت آب با جسم شناور
ج: با استفاده از مواد رنگي و شيميايي
كه در اينجا ما از روش اندازه‌گيري سرعت آب با جسم شناور استفاده خواهيم كرد.
اندازه‌گيري سرعت آب با جسم شناور:
هنگامي كه انسان امكانات زيادي در اختيار ندارد، يكي از ساده‌ترين و عملي‌ترين روش‌هاي اندازه‌گيري سرعت جريان آب استفاده از جسم شناور مي‌باشد؛ گرچه روشي است تقريبي و با خطاي نسبتا" زيادي همراه مي‌باشد. وسايل مورد نياز در بدترين شرايط عبارتند از يك كرنومتر و يا ساعت داراي ثانيه شمار، يك متر، يك خط‌كش و يك جسم شناور (كه مي‌تواند يك قطه چوب باشد). معهذا بايد دانست كه براي اين منظور جسم‌هاي شناور پيش ساخته در بازار وجود دارد.
