ویژگی های گیاه
شما باید کل خصوصیات یک درخت را بدانید تا بتوانید برای ایجاد و شکل دادن به یک فضای سبز تصمیم درست را بگیرید.
برگها: برگها منبع اولیه غذا و الیاف هستند، به علاوه به گیاهان جذابیت و زیبایی می دهند. اندازه ها، شکلها و رنگهای متنوع برگها به مناظر زیبایی می دهد. اندازه برگ انواع گوناگونی از بافتها، از روشن و شفاف تا پروتئینها و تیره ایجاد می کند و می تواند روی مقیاس منظر (بزرگ و کوچک دیدن شدن) اثر بگذارد. شکل برگ می تواند به منظر جذابیت و تشخّص بدهد. رنگ برگ می تواند در طول فصل رشد، کل سال، اولین شکوفایی رویش و یا فقط در طول روزهای آخر پاییز وضعیت معماری رنگ گلها و میوه ها را با رنگها و الوان گوناگون تکمیل کند. رنگ برگ در انعکاس اشعه از نظر میزان آن تأثیرگذار است. رنگهای خاکستری و روشن برگ در انعکاس اشعه بیش از رنگ سبز تیره و قرمز برگ مؤثرند. اما اثر رنگ ممکن است روی احساس دما بیش از خود ما باشد. شاخ و برگ قرمز احساس گرما و شاخ و برگ خاکستری احساس سرما ایجاد می کنند.
برگهای ضخیم، پرزدار و مومی قدرت تحمل به خشکی و بی آبی در گیاه را افزایش می دهند. برگهای بزرگ متعدد یا انبوه سایه بیشتری ایجاد می کنند. مانند توت، ماگنولیا و کاتالپا (جوالدوز). گونه های دیگر نظیر سیلکی، درخت ابریشم و آکاسیا دارای شاخه های بازتر و برگهای کوچکتر یا برگچه هایی هستند که سایه ملایم تولید می کنند. برگهای سیلکی دیر ظاهر می شوند ولی زود فرو می ریزند.
درختهایی که برگهای ریز دارند می توانند در سطوح ناهموار، اطراف تأسیسات، برکه ها مشکل نظافت ایجاد کنند و جمع آوری آنها مشکل است. برگهای درشت ممکن است پرحجم باشند و راحت تر بریزند، اما معمولاً جمع کردن و برداشتن آنها آسان تر و راحت تر است.
گلها و میوه ها: زمینه درخشان و شکلهای گوناگون گلها و میوه ها به منظره حیات و زندگی می بخشد. گلهای بسیاری از گیاهان محیط را خوشبو می کنند. برخی باعث حساسیت می شوند. در برخی محلها می توان در تمام سال گل یا میوه داشت.
ممکن است پرندگان جذب میوه های درختان شوند. این اغلب باعث شادی است اما می تواند برخی از تأثیرات منفی خود را نیز داشته باشد.
میوه بعضی از درختان مثل ژینکو و عرعر (آیلان) هنگامی که له می شوند بدبو هستند. میوه بوته های بزرگ و درختان اگر روی سطحی که سنگفرش یا چمن شده است مشکل نگهداری ایجاد کنند. زیر این درختان باید بوته ها یا گیاهان کوتاه کاشت تا میوه را هنگامی که می افتد پنهان کنند. برای حذف مشکلات میوه برای این گونه درختان، درختان بی میوه انتخاب شده اند و تکثیر یافته اند. درختان بی میوه ممکن است شکوفه زیاد و گرده فراوان تولید کنند و بدین ترتیب باعث مشکلات تب یونجه بشوند.
تحمل شرایط زیست محیطی
سازگاری اقلیمی – رطوبت – باد – نور – خاک نامطلوب – آلودگی هوا – مقاومت در برابر آفات – دیرزیستی – آتش سوزی – گیاهان بومی
سازگاری اقلیمی: مناطق نیمه معتدل دامنه وسیعی از گیاهان و مشخصه های گیاهی را حفظ می کنند. اغلب درختان همیشه سبز پهن برگ و نخل ها به مناطق نیمه معتدل و گرمتر محدود هستند در حالیکه مناطق سردتر با سوزنی برگان و گیاهان پهن برگ برگ ریزان انباشته شده اند.
قبل از کاشت درخت بیگانه (غیر بومی)، مدارک هواشناسی محلی را باید مطالعه کنیم تا دریابیم که پایین ترین دمای ثبت شده چقدر است تا مطمئن شوید که گونه می تواند در این دمای پایین مقاومت کند. بهتر است که گیاهان مناطق نزدیک را که مشابه محل کاشت شما هستند مشاهده کنید و یا با پرورش دهندگان مطلع درباره این که کدام یک از گیاهان منطقه ممکن است به حد بردباری خود برسند صحبت کنید.
گیاهان بومی مناطق دارای زمستانهای سرد معمولاً بردبارتر از گیاهان بومی مناطق گرم از همان گونه هستند.
رطوبت: عامل اساسی دیگری است. محل منظر را باید از نظر پتانسیل منابع آب، تبخیر و تعریق و میزان آب اضافی موجود را مورد بررسی باید قرار داد. باید منطقه از نظر دوره های آبی یعنی منطقه پرباران، کم باران و یا بی باران بودن مشخص گردد.
گیاهان چوبی را از نظر سازگاری با میزان آب به سه دسته تقسیم می کنند:
1- مصرف کنندگان آب
2- گونه های خشکی گریز
3- نگه دارندگان آب
1- مصرف کنندگان آب: از آب آزادانه استفاده می کنند اما آنها را از لحاظ مقاومت به خشکی دارای تحمل می دانند یعنی می توانند خشکی را تحمل کنند. زیرا دارای سیستم ریشه ای گسترده ای که اسيد آبسيسيک را از حجم عظیمی از خاک جذب می کنند. مادامی که مقداری از ریشه های آنها در خاک مرطوب است، می توانند دوام بیاورند. مانند: گردوی سیاه، توت و چنار
2- گونه های خشکی گریز : این گیاهان با خشک کردن یا ریختن برگهایشان و یا با خواب رفتن در طول دوره خشکسالی با بی آبی مبارزه می کنند. مانند شاه بلوط کالیفرنیایی
3- نگه دارندگان آب: راههایی برای کاهش کمبود دارند. برگهای آنها ممکن است کوچک، خاکستری رنگ یا چرمی باشد یا طوری مرتب شده باشد که میزان آفتابی را که به آنها می خورد کاهش دهند. روزنه های آنها ممکن است طوری ساخته شده باشد که رطوبت را حفظ کند. بسیاری از گیاهان اقلیم های بیابانی و مدیترانه ای از این دسته اند.
باد: باد ممکن است پیکر برخی از درختان و بوته ها را بیش از دیگران تراشیده و به شکل خاص در آورد یا از شکل بیندازد. اگر محل کاشت در موقعیتی باشد که در معرض باد قرار دارد، باید گیاهانی را انتخاب کرد که می توانند چنین شرایطی را تحمل کنند. برای اطلاع، درختان منطقه را بررسی و با متخصصان محلی مشورت کنید. تکنیک های کاشت ممکن است بتوانند حفاظت را به حداکثر برسانند به طوری که بتوان از بتوان از گیاهان بیشتری استفاده کرد.
نور: برای گیاهان سبز اساسی است، هر چند آفتاب کامل است باعث شود که بسیاری از گیاهان سایه پسند برگهای سوخته داشته باشند یا بد رشد کنند. آفتاب کامل هم برگهای در معرض آفتاب و هم هوا را گرم می کنند. اگر تعریق زیاد صورت بگیرد که گیاه آب را سریعتر از جذب آن از دست بدهد، نوک، حاشیه و یا کل برگ ممکن است خشک گردد. برگ هایی که در شرایط کم نور رشد کرده اند ممکن است در آفتاب کامل به دلیل از دست دادن کلروفیل سفید شوند. رشد نامطلوب درختان سایه پسند نه از تابش خورشید یا دمای بالا بلکه از تعریق زیاد است. برخی گیاهان تحت وضعیتهای کم نور خوب رشد می کنند و برای کاشت در فضای بسته، در قسمت سایه درختان یا زیر درختان بزرگ مناسب هستند.
خاک نامطلوب: خاک ضعیف می تواند برای بسیاری از درختان مشکل ساز باشد. اغلب می توان برای بهبود رشد گیاه خاک را تغییر داد یا اصلاح کرد. اما این امر ممکن است در توسعه چشم اندازهای بزرگ پذیرفتنی نباشد. بنابراین بهتر است که در این وضعیت از گیاهانی نظیر درختان سریع الرشد استفاده شود که در مقابل شرایط خاک ضعیف دارای تحمل نسبتاً خوبی هستند.
خاکهای قلیایی می توانند آهن و منگنز را زودتر از دسترس گیاه خارج کنند که برخی از گیاهان کوچک و پریده رنگ شوند، برگهایی زردرنگ با حاشیه قهوه ای داشته باشند و ممکن است رشد نیز متوقف شود.
آلودگی هوا: بسیاری از گونه ها به دلیل آلودگی هوا ضعیف می شوند، رشدشان کاهش می یابد و در معرض آسیب های برگ می باشند، گونه های دیگر دارای مقاومت بیشتری هستند. آلودگی هوا ممکن است شامل مواد شیمیایی زیادی از چندین منبع باشد. فلوئور یا دی اکسید گوگرد، که به ویژه برای گیاهان سمی هستند، ممکن است از کارخانه های تولید فلز، سرامیک و مواد شیمیایی یا از پالایشگاههای نفت منشا بگیرند. میزان این ترکیبات در محلهای رو به باد باید بررسی شود. آلودگی ناشی از وسایل نقیله و دیگر صنایع در برخی از مناطق گسترده است.
کاجها نسبت به آلاینده های هوا کاملاً حساس هستند.
مقاومت در برابر آفات: مقاومت ژنتیک در برابر آفات سلاح نهایی است. چند گیاه چوبی نظیر درخت ژینکو و آبشار طلائی عملاً بدون آفت هستند. اما اغلب گیاهان، ممکن است به علت یک یا چند بیماری از بین بروند. یک آفت ممکن است در یک منطقه خطر مهمی باشد، اما در منطقه دیگر چنین نباشد.
اصلاح کننده گان گیاه، به امید یافتن مقاومت به آفت و بیماری شروع به اصلاح گیاهان می کنند.
دیرزیستی: عمر طولانی در درختان نسبت به بوته ها و پیچکها که می توان آنها را به راحتی تعویض کرد و سریع تر از درختان رشد دارند تا به مرحله کارآیی منظر برسند، مهمتر است. عموماً عمر درختان و بوته های سریع الرشد به اندازه آنهایی که رشدشان کندتر است نیست، در نتیجه، گاهی درختانی با سرعت رشدهای متفاوت در یک ترکیب کاشته می شوند. با درختان سریع الرشد یک منظر سریع ساخته می شود و می توان انها را به طور متوالی هرس کرد و سرانجام با بزرگ شدن درختان کند رشد درختان سریع الرشد را از جا در آورد.
آتش سوزی: آتش سوزی در آب و هوای داغ و خشک و بادگیر تهدیدی جدی است. برای کاهش خطرات ناشی از آتش سوزی در مورد خانه های این مناطق مردم توصیه کرده اند که در اطراف خانه با گیاهان مقاوم در برابر آتش منظر سازی شود. البته چنین گیاهی وجود ندارد که اگر حرارت به اندازه کافی باشد نسوزد.
هدف اصلی به حداقل رسانیدن انباشت مواد سوختنی خشک و تمرکز روی گیاهان کوتاه و کند رشد با محتوی آب زیاد است. از درختان کاجی که به بلندی زیاد می رسند و برگهای سوزنی خشک تولید می کنند و مقادیر زیادی صمغ به همراه دارند در نزدیکی ساختمانها و مجاور یکدیگر هستند باید خودداری کرد.
گیاهان بومی: در تلاش برای انتخاب گیاهانی که با کم ترین مراقبت خوب رشد می کنند معمولاً گیاهان بومی پیشنهاد می شوند. اما اغلب گیاهان بومی به خوبی گیاهان غیربومی یا بیگانه کار نمی کنند. بیشتر محلهای مناظر شهری دیگر بومی نیستند – معمولاً خاک به شدت تغییر یافته، سنگفرشها و ساختمانها روی میکروکلیما اثر گذاشته، رژیم آب تغییر کرده، آلودگی افزایش یافته است و الی آخر. آن چیزی که مورد نیاز است گونه سازگار شده می باشد، برخی از گونه های بومی ممکن است خوب کار بکنند اما بسیاری از گونه های غیربومی به همین خوبی یا بهتر کار می کنند.