بيماري هاي انباري ميوه وسبزي
تعريف بيماري هاي گياهي
اختلالاتي كه توسط عواملي مانند:قارچ،ويروس،نماتد ها وعوامل غير زنده محيطي ايجاد مي شود ودر نهايت باعث بروز علايم قابل روئيت در گياه مي شود بيماري گياهي ناميده مي شود.
اهميت بيماري هاي گياهي:
1.باعث كندي رشد گياهان مي شود.
2.باعث از بين رفتن ناگهاني محصولات مي شود.
3.باعث از بين رفتن شاخ وبرگ گياهان مي شود.
4.باعث توليد محصولات نا مرغوب مي شود.
5.وبه طور كلي باعث كاهش ارزش اقتصادي وراندمان توليد مي شود.
تقسيم بندي بيماري هاي گياهي:
1.بيماري هاي انگلي يا واگير: عوامل ايجاد كننده موجودات زنده هستند وقابل انتقال از گياهان بيمار به گياهان سالم هستند.
2.بيماري هاي غير انگلي يا فيزيولوژيك: اين بيماري ها عوامل غير زنده ي محيط هستند و به هيچ وجه از گياهي به گياه ديگر منتقل نمي گردد،شامل عوامل نا مساعد محيطي وكمبود عناصرو...
عوامل بيماري زاي انگلي:
1.قارچ 2.ويروس 3.باكتري 4.نماتد ها 5.انگل ها
چند عامل بيماري انگلي:
1.مرگ بافت هاي گياهي 2.ايجاد رنگ سياه 3.نكروز
4.غده هاي سرطاني 5.كم شدن رشد گياه
بيماري ها واختلالات حاصل از نگهداري ميوه ها و سبزي ها در انبار
الف)بيماري هاي حاصل از نگهداري ميوه ها
1.سيب2.گلابي3.انگور4.توت فرنگي 5.موز6 .هلو7.پرتقال 8.ليمو 9.گريپ فروت 11.نارنگي
سيب
1.سوختگي پوست سيب:
نشانه ها :مراحل سوختگي سطحي شامل:قهوه اي شدن ،تغيير رنگ پوسته يا عدسك بر جسته در ميان پوست سبز رنگ مي باشد.از طرفي سوختگي هاي شديد شامل لكه هايي به رنگ قهوه اي روشن ،در مواردي شديد تر لكه هايي به رنگ قهوه اي تيره وكاملا فرو رفته مي شودكه در نوع دوم ،اين لكه ها در زير بافت پوستي ايجاد مي شوند.در نتيجه اين عمل ،لايه هاي مرده بافت از بافت سالم زيري جدا مي شوند.
كنترل:
سوختگي را مي توان از طريق تيمار پيش از نگهداري ميوه با آنتي اكسيدانت اتوكسي
كوئين كنترل كرد.
بيماري لكه سياه
نشانه ها:سلولهاي بافت صدمه ديده به تدريج خشك شده وپوست به درون منطقه صدمه ديده فرو مي رود.در نتيجه شكلي دايره اي يا گوشه دار را در پوست ايجاد مي كند.
كنترل:محلولهاي نيترات كلسيم وكلريد كلسيم كنترل مناسبي را روي بيماري خواهند داشت.
عوامل تشديد كننده بيماري لكه سياه :دماي بالا ،سرمادهي،نگهداري در هواي عادي وعدم استفاده از اتمسفر كنترل شده وبه تعويق انداختن نگهداري
3.صدمات ناشي از دماي پايين
نشانه ها:در اثر كاهش دما تخريب روي بافت پوستي به صورت رنگ قهوه اي شفاف ديده مي شود.در صورتي كه ميوه در دماي كمتر از صفر درجه قرار گيرد بافت آن منجمد و زماني كه به دماي بالاتر باز گردانده مي شود بافت گرم و در نتيجه سبب ايجاد اشكال و رنگ هاي متفاوت در ميوه مي شود.در برخي از واريته ها در اين نوع بيماري يك نوار روشن وسپس نوار قهوه اي تيره در اطراف سيب به چشم مي خورد.اين صدمه بيشتر سطحي و به صورت سوختگي نواري مشهور است
كنترل
الف)جلوگيري از انبار نمودن در سردخانه هايي كه دقت كافي در خنك سازي محصولات ندارند
ب)جلوگيري از ماندن بيش از حد ميوه در دماهاي پايين
ج)در صورت منجمد شدن ميوه ،گرم كردن آرام باعث كاهش ضايعات مي شود.
4.فساد حاصل از پيري
نشانه ها:
زماني كه ميوه برداشت شده بيش از حد رسيده باشد و در دماي بالا نگهداي شود اين بيماري ظاهر مي شود.
علايم:
اين بيماري به صورت تغيير رنگ در پوست ظاهر شده و در طي آن رنگ پوست تيره و در نتيجه بافت پوست تخريب مي شود.
دلايل:دير چيده شدن ميوه ،نگهداري در دماي بالا ،تاخير در بسته بندي از دلايل شيوع اين بيماري بوده و در نتيجه مي توان با محلول پاشي توسط كلسيم اين ضايعات را كاهش داد.
5.صدمات ناشي از كمبود اكسيژن
نشانه ها :
در صورت كاهش غلظت اكسيژن به كمتر از حد مورد نظر ايجاد شرايط بي هوازي شده كه طي آن شرايط مسموميت الكلي در ميوه به وجود مي آيد .اين بيماري ممكن است به صورت عميق به داخل پوست ميوه نفوذ كرده وميوه ها تحت تاثير اين صدمه دچار بوي الكلي وطعم نا مطلوب مي شوند.
دلايل:
در سردخانه ها مناسب نبودن تهويه،فقدان تجهيزات اندازه گيري اكسيژن از دلايل مهم بوده در نتيجه انبار داران بايد انبارهاي سردخانه را مجهز به سيستم هاي بررسي مخلوط گازها كنند تا در نتيجه ميزان اكسيژن در حد مورد نظر ثابت باشد.
6.پوسيدگي عميق قهوه اي رنگ
نشانه ها:
در طي اين بيماري مناطق صدمه ديده قهوه اي رنگ وسفت شده وبافتي پلاستيك مانند پيدا مي كنند.
دلايل:عامل اصلي اين اختلال به دليل ايجاد تراكم مقدار زياد دي اكسيد كربن در سردخانه است.از عوامل ديگر در شيوع اين اختلال كه موثر مي باشد به عنوان نمونه وقتي كه ميوه بيش از حد رسيده باشد حساسيت اش افزايش مي يابد.نوعي صدمه ي ديگر كه با نشانه هاي فوق الذكر تفاوت دارد در اثر كاهش غلظت دي اكسيد كربن و اكسيژن اتفاق مي افتد كه طي آن بافت هاي تحت تاثير قرار گرفته سفت تر مي شوند.
7.بيماري هاي قارچي نگهداري سيب
ميزان اين صدمات به چندين عامل بستگي دارد:
1.حضور اسپر قارچ در سطح ميوه2.كيفيت ميوه از نظر صدمه ديدگي فيزيك
3.حساسيت واريته به پوسيدگي 4.طول مدت وشرايط محيطي نگهداري
بيماري گلواسپوريوم:توسط گونه هاي گلواسپوريوم آلبيوم،گلوسپوريوم پرنانس ايجاد مي شود.اگر اين 2 عامل بيماري زا كنترل نشود صدمات سنگين تري در مقايسه با هر بيماري ديگر ايجاد خواهد كرد
راه كنترل:به وسيله غوطه ور سازي يا اسپري قارچ كش هايي نظير بنوميل ،
تيافانات-متيل پس از برداشت انجام مي شود.
بيماري پوسيدگي قهوه اي:
توسط قارچ مونيليا فروكتيجنا ايجاد شده كه از طريق خراش سطحي پوست نفوذ مي كند كه مي تواند از نقاط آلوده نظير شكاف ها ومناطقي كه توسط حشرات و پرندگان ايجاد مي شود وارد شود.پوسدگي در ابتدا سفت و به رنگ قهوه قهوه اي است.ولي در مدت زمان كوتاهي پوسيدگي به مغز ميوه سرايت و در نهايت باعث سياه شدن ميوه مي گرددو اين نوع بيماري در نتيجه تماس با ميوه هاي سالم پخش مي گردد.
راه كنترل:غوطه ور سازي ميوه در 2 ماده بنوميل وتيوفانات –متيل پس از برداشت باعث كاهش صدمات در سردخانه مي شود.
پوسيدگي ناشي از قارچ پني سيليوم در سيب
عامل اصلي اين بيماري گونه هاي پني سيليوم اكسپانسوم مي باشدو آلودگي در سردخانه از راه تماس بين ميوه هاي آلوده وسالم ايجاد مي شود.
راه كنترل:غوطه ور سازي وخيساندن ميوه در تيوفانات- متيل از راه هاي كنترل اين بيماري محسوب مي شود.
پوسيدگي ناشي از قارچ فايتوفتورا
عامل اصلي اين بيماري فايتوفتورا سيرينژا مي باشد كه نشانه هاي اصلي اين بيماري پوسيدگي سفت وقهوه اي رنگي بوده كه در خارج از ميوه اتفاق مي افتد .
راه كنترل:
تيمار با قارچ كش پس از كشت نمي تواند در مقابل بيماري موثر باشد.اين كار با جلو گيري از ترك خوردن ميوه در سردخانه به بهترين شكل انجام مي گيرد. بنابراين بايد در هنگام انبار كردن قرار دادن ميوه هاي آلوده به خاك در سبد ها و جعبه ها اجتناب نمود و ميوه هايي كه با زمين تماس حاصل كرده اند را به طور جدا گانه انبار نمود.
گلابي
1.سوختگي و سوختگي سطحي
2.صدمه بافت دروني
3.بيماريهاي قارچي ناشي از نگهداري گلابي)قارچ بوتريس)
4.گرمازدگي
1.سوختگي و سوختگي سطحي
در اين نوع بيماري تغيير رنگ پوستي ابتدا سطحي بوده ولي به تدريج به بخش گوشتي ميوه نفوذ مي كند. به خصوص زماني كه دما از حد معمول تجاوز ميكند اين اختلال در مورد ميوههاي نارس شديدتر خواهد بود.
روش كنترل:
استفاده از اتوكسي كوئين پيش از انبار كردن به عنوان كنترل كننده ميباشد.
2.صدمه بافت دروني
اين بيماري همراه با نرم شدن اطراف دانههاي گلابي و وسط آن مي باشد و باعث جدا شدن اين قسمت از برگهاي ميوه ميشود كه در نتيجهي اين بيماري سفت شدن گوشت ميوه ، عطرو طعم نامطبوع اسيد آلدهيد در محصول مي تواند به وجود آيد.
روش كنترل:
اجتناب از رسيدگي بيش از اندازهي ميوه – سرد كردن سريع – نگهداري در درجه حرارت حدود صفر درجه
3.بيماريها قارچي ناشي از نگهداري گلابي
بيماري ناشي از قارچ بوتريتيس :اين قارچ از زخم ايجاد شده ي روي ميوه وارد بافت شده و باعث بيماري ميشود. در طي اين بيماري پوسيدگي به سرعت به ميوه رسيده و به شكل نا منظم و به رنگ قهوهاي تيره بروز ميكند.
راه كنترل:
1- در چيدن ميوه دقت صورت گيرد تا ساقهي ميوه صدمه نبيند.
2- ميوههايي كه به وسيله آفت يا پرندگان صدمه ديدهاند نبايد در سرد خانه نگهداري شوند.
3- غوطه ور سازي گلابي در قارچكشهايي مانند بنوميل
4.گرمازدگي گلابي
لكههاي سطحي اطراف گلابي را گرما زدگي مي نامند كه در طي آن لكهها در همه سطح پخش، ميوه سفت شده و عطر آن كاهش مييابد.
علت گرمازدگي
ميوه خيلي رسيده، مدت توقف طولاني در سردخانه، درجه حرارت بالا در سردخانه باعث گرما زدگي مي شود.
انگور
براي نگهداري انگور در سردخانه نحوهي برداشت و چيدن آن حائز اهميت است در صورتي كه با دقت چيده شود و صدمه نديده باشد،ميتوان براي مدت زياد در سردخانه نگهداري كرد.
انگور بعد از برداشت نميتواند در سردخانه به رشد خود ادامه دهد. از طرفي تأخير در برداشت به موقع موجب كوتاه شدن عمر آن در سردخانه ميشود. بنابراين برداشت آن مي بايست در وقت مناسب و بلافاصله پس از رسيدن كامل انجام پذيرد.
به محض رسيدن انگور به سردخانه و قبل از چيدن ظروف آن در محل اصلي ،بايد حرارت آن را به سرعت پائين آورد.
قارچهايي كه بر روي انگور در طي نگه داري رشد ميكنند در نهايت گنديدگي، ترشيدگي و سياه شدن حبههاي ميگردد كه براي مبارزه بر عليه قارچها بايستي رطوبت نسبي داخل سردخانه را تنظيم و از مواد شيميايي قارچ كش استفاده نمود كه در حال حاضر 2SO متداولترين قارچكشها مي باشد.
توت فرنگي
با توجه به ساختمان حساس توتفرنگيف اين ميوه براي مدت كوتاهي حدود 5 تا 7 روز قابليت نگهداري در سردخانه را دارد.
وجود 2CO زياد در اتمسفر سردخانه (حدود 10-45%) باعث كم شدن سرعت تنفسي ميوه شده و فعاليت عوامل فساد را كاهش ميدهد.
عوارض ناشي از نگهداري توت فرنگي در سردخانه:
تغيير رنگ، فساد طعم، گسترش موجودات ذرهبيني مانند بوتريتيس، رايزوپوس
زردآلو
اين ميوه براي مدت طولاني قابل نگهداري نبوده اگر چنانچه قبل از رسيدن كامل از درخت برداشت شود و همچنين عمل سرد كردن روي آن صورت گيرد 2 تا 3 هفته قابل نگه داري است. در ظرف 24 ساعت پس از چيدن ميوه بايد به سردخانه انتقال يابد و درجه حرارت نگهداري بين 5/0 تا 5/0- بوده. رطوبت نسبي %90 براي نگهداري توصيه ميشود و با پوشاندن بستههاي محتوي زردآلو با ورقههاي پلياتيلن مي توان از كم شدن رطوبت جلوگيري كرد.
موز: در موقع ورود ميوه به سرخانه بايد آن را در انباري با حرارت C˚12 نگهداري نمود. رطوبت نسبي هوا 85% بوده و هوا بايستي 1-2 بار در روز تهويه شود تا از تراكم گاز كربنيك و مواد فرار جلوگيري شود. نگهداري در سردخانه در شرايط نامناسب عوارضي مانند پوسيدگي ناشي از حمله قارچ ها را موجب ميشود.
موز در پايين از حرارت مناسب دچار عارضه اي به نام Chilling injury ميشود كه رنگ پوست خاكستري مات ميشود.
جلوگيري از بيماريهاي موز:
1) جلوگيري از ضربات مكانيكي و صدمه وارده به موز2) چيدن در جعبه هاي مشبك
3) استفاده از قارچكش مناسب قبل از بسته بندي4) سرد كردن سريع ميوه تا C˚13
هلو
هلو را براي مدت كوتاهي مي توان نگهداري نمود. هلوهايي كه زود بسته بندي شدهاند به زودي خشك و بيرنگ ميشوند.
بعد از چيدن هلو كه معمولاً با دست صورت ميگيرد به وسيله آب صفر درجه حاوي 100 قسمت در ميليون (PPm) كلر شستشو سرد ميشود.
پس از خنك شدن هلو بايد در درجه حرارتهاي پايين نگهداري شود.
درجه حرارت نگهداري هلو بين 1- تا 10+ توصيه ميشود و مدت نگهداري از يك تا چهار هفته است و رطوبت نسبي 85 تا 90 درصد توصيه ميشود. هلو نگهداري شده در صفر درجه كاملاً نميرسد و براي بهبود كيفيت، بهتر است قبل از عرضه، در درجات C˚10 و بالاتر نگهداري شود.
ضايعات هلو در سردخانه علاوه بر عوارضي كه در اثر ميكروارگانيسمها شروع ميگردد شامل قهوهاي شدن درون ميوه و حالت «پنبه اي» داشتن آن است.
در مورد بعضي از انواع حساس يك دوران 2 تا 5 روز درجه بالاتر كمك خواهد نمود كه ميوه حالت «پنبهاي» بخود نگيرد.
اين حالت در سردخانه و در عمليات بعدي رسانيدن ميوه ظاهر ميگردد.
انبار نمودن در درجات خيلي پائين و يا براي مدت طولاني باعث قهوهاي شدن درون ميوه ميشود.
پرتقال
بهترين درجه حرارت نگهداري پرتقال درجه حرارت بين يك تا C˚5 ميباشد.
پرتقال سريع رطوبت از دست ميدهد. بنابراين در رطوبت بالا بايد نگهداري شود.
خشك شدن (كاهش وزن)ف يخ زدن و كاهش طعم در پايان دوره نگهداري، از عوارض نگهداري ميوه در سردخانه ميباشد.
ساير عوارض عبارتند از:
بيماريهاي فيزيولوژيكي
بيماريهاي قارچي
الئوسلوز Oleocellose
بيماريهاي فيزيولوژيكي
شامل Aging و يا Pitting (ايجاد حفره) است كه مربوط كه لكه هاي قهوهاي روشن ميباشد كه به تدريج رنگ آن قهوهاي سياه ميگردد كه براي جلوگيري از اين بيماري استفاده از كاغذهاي آلومينيومي و سلوفان توصيه ميشود.
راه پيشگيري
1) چيدن قبل از رسيدن زياد.
2) نگهداري براي مدت محدود در رطوبت نسبي نسبتاً بالا و در درجه حرارت توصيه شده.
بيماري هاي قارچي
دو قارچ به نامهاي كپك آبي و كپك سبز پنيسليوم ايتاليكوم و پني سيليوم ديژتاتوم مسئول حمله مركبات هستند. براي جلوگيري از حمله اين قارچها بايد جعبه ها، بدنه و كف سردخانه گندزدايي شده باشد.
استفاده از مواد قارچ كش مجاز در هنگام شستشوي ميوه، كاربرد بي فنيل در آستر جعبه ها و در كاغذهاي بسته بندي نيز توصيه شده است.
الئوسلوز oleocellose
مربوط به لكههاي قهوهاي است كه در رشد عمل سمي اسانس ترشح شده به وسيله پوست ميوه بوجود ميآيد.
اين لكه نشانه آغاز حمله قارچها است.
ليمو
ليموهايي كه كاملاً روي درخت رسيده باشند نميتوان براي مدت زيادي در سردخانه نگهداري نمود.
درجه حرارت مناسب براي ليموهاي نارس C˚15-11 و رطوبت نسبي 85% تا 90 ميباشد. تهويه مناسب لازم است (جهت خروج اتيلن توليد شده در اثر تنفس)
درجه حرارت مناسب براي ليموهاي رسيده (زرد) C˚5 ميباشد.
نگهداري ليمو در سردخانه در درجه حرارتهاي پائين براي مدت زياد موجب توسعه حفرههاي ليمو گرديده و باعث بوجود آمدن لكه هاي قرمز ميشود.
ليموهايي كه در هنگام برداشت خراشيده و يا كوبيده شده اند شديداً نسبت به پنيسيليوم و فسادههاي ناشي از كپك آبي و كپك سبز حساس هستند.
* براي جلوگيري از اين قبيل فسادها بايد ليموها را قبل از نگهداري در سردخانه با بيفنيل گندزدايي كرد.
گريپ فروت:
دماي توصيه شده براي نگهداري گريپ فروت 10 تا C˚15 است ولي دماي مناسب براي ميوه با پوست نازك 2+ و C˚4+ مي باشد. در گريپ فروت از دست دادن آب و كاهش وزن بسرعت اتفاق ميافتد كه به وسيله حفظ رطوبت نسبي در سردخانه و يا آغشتن جزئي آن به موم ميتوان از اين عارضه جلوگيري كرد.
فساد تغيير رنگ پوست در اثر نگهداري طولاني ميوه ايجاد ميشود. عمليات مناسب قبل از نگهداري مثل استفاده از قارچ كش و درجه حرارت مناسب به مقدار زيادي سبب كاهش ضايعه ميشود.
نارنگي
عوارض ناشي از نگهداري شامل حمله قارچها، بيماري آنتراكنوزو الئوسلوز است.
الئوسلوز مربوط به لكههاي قهوه اي است كه در اثر عمل سمي اسانس ترشح شده به وسيله پوست ميوه بوجود ميآيد.
اين لكهها نشانه آغاز حمله قارچهاست.
بيماريهاي ناشي از نگهداري سبزيها در سردخانه
1- پياز 2- سيب زميني 3- كلم 4- هويج 5- كرفس6- گوجه فرنگي 7-گل كلم
1- پياز
انواعي كه داراي آب كم و همچنين دير رس باشند براي نگهداري در سردخانه مناسب هستند.
مناسبترين دما جهت نگهداري پياز صفر درجه و رطوبت نسبي 65 تا 75 درصد ميباشد.
محل نگهداري بايد تاريك باشد.
* عوارض مربوط به نگهداري پياز
رشد جوانه انتهايي ريشه دو خطر مهم در مورد نگهداري پياز است. به وسيله تهويه شديد سالن نگهداري مي توان از تغيير رنگ محصول جلوگيري كرد.
* بيماري شايعي كه ممكن است در سردخانه روي پياز بوجود آيد Botrytis است كه ظهور آن نشانه بالا بودن رطوبت نسبي سردخانه و يا عدم تهويه مناسب ميباشد.
* قارچ آسپرژيلوس نيجرنيز سبب فساد پياز ميشود.
* براي پيشگيري ميتوان با تهويه مناسب و ايجاد رطوبت نسبي مناسب از اين بيماري جلوگيري نمود.
بيماري پوسيدگي گردن پياز
توسط قارچ بوتريتيس الّي (Botrytis alli) ايجاد ميشود كه گردن و نوك پياز نرم شده و تغيير رنگ مي دهد.
اگر چه آلودگي معمولاً در مزرعه اتفاق ميافتد با اين حال اگر محصول از زمان انتقال به سردخانه خشك نشده باشد فساد مربوط به پوسيدگي گردن در سردخانه تشديد خواهد شد.
سيبزميني
در هنگام نگهداري سيبزميني مهم ترين تغيير شيميايي كه بروز مي كند شيرين شدن آن است كه به 2 علت صورت ميگيرد:
1- شيرين شدن در اثر سرما كه براي جلوگيري از آن، محصول بايد در 10 درجه سانتيگراد يا بالاتر نگهداري شود.
2- شيرين شدن در اثر طولاني بودن مدت نگهداري
بعد از برداشت سيبزميني به مدت 2 تا 3 هفته در 10 تا 15 درجه با رطوبت نسبي بالا نگهداري ميشود تا آسيبها التيام يابد.
اگر در اين مدت لكههاي زرد روي سيبزميني ظاهر شود درجه حرارت را به 4 تا C˚5 پائين ميآورند.
نگهداري در انبار
نوع مصرف |
درجه حرارت |
سيب زميني |
4 تا 7 درجه سانتيگراد |
سيب زميني براي مصرف چيپس |
7 تا 12 درجه سانتيگراد (داراي قند كمتري خواهد بود) |
سيب زميني براي سرخ كردن و خشك كردن |
5 تا 8 درجه سانتيگراد |
به طور كلي درجه حرارت پائين از جوانه زدن و فساد جلوگيري كرده و ميزان تنفس را كاهش ميدهد. اما همانطور كه ذكر شد طعم سيبزميني شيرين خواهد شد.
در يك ماه اول نگهداري حدود 3 درصد از وزن سيبزميني كاسته خواهد شد و در ماههاي آخر (ماه 8 تا 10) ميزان كاهش وزن به 6 تا 8 درصد ميرسد.
* سيبزميني نبايد با ميوه، آجيل، تخممرغ يا فرآوردههاي لبني در يك سالن نگهداري شوند زيرا بوي پنير يا مواد شيميايي فرار را جذب مينمايد.
* سيبزميني در C˚3- بخ ميزند كه سبب سختي و سياهي آن ميشود.
سيبزمينيهايي كه در درجه حرارت بالاي 5+ درجه نگهداري شده اند بعد از 2 تا 3 ماه شروع به جوانه زدن ميكنند كه براي جلوگيري از جوانه زدن از مواد شيميايي استفاده ميشود:
1) Maleic hydrazid
از اين روش حفظ موقعي بايد استفاده نمود كه در نظر باشد سيبزميني را براي مدت طولاني نگهداري نمايند.
2) ايزو پروپيل – ان – كلرو فنيل كاربامات:
ISo Propyl – N – Chlorophenyl Carbamate
موثرترين ماده براي اين منظور ميباشد. اين ماده شيميايي را ميتوان در آي مورد مصرف براي شستن سيبزميني يا با پاشيدن به صورت گرد، يا پاشيدن به وسيله دستگاههاي تحت فشار مورد استفاده قرار داد.
* براي جلوگيري از جوانه زدن مي توان از اتمغر كنترل شده در 20% گاز گربنيك نيز استفاده نمود.
* روشنايي آفتاب و منابع ديگر نور شديد موجب ميگردد كه پوست سيبزميني سبز رنگ گردد، لذا براي نگهداري آن تاريكي لازم است.
كلم
كپك خاكستري كلم
توسط بوتريتيس سينرا ايجاد ميشود. بوتريتيس انگلي است كه به طور ويژه از زخم حاصل ميشود. بنابراين نشانه هاي آن معمولاً زمان برداشت ديده نميشوند.
مناطق قهوه اي رنگ در برگهاي خارجي ايجاد كرده و سپس سطح را شبيه پتو مي پوشانند. در مرحله آخر تخريب به وسيله بوتريتيس، پوسيدگي باكتريايي ثانويه ايجاد ميشود كه در نتيجه آن كلمها را براي حمل و نقل نامناسب ميكند.
راه كنترل:
* برداشت پيش از يخ بندان
* جدا كردن برگهاي صدمه ديده و خارجي
* ايجاد حداكثر رطوبت استاندارد در سردخانه
پوسيدگي باكتريايي
پوسيدگي باكتريايي كلم و ساير سبزيجات به وسيله اروينيا كارتووار و يا گونه
سود و موناس ايجاد مي شود.
در ابتدا نشانه ها به صورت مناطق خيس بر روي برگها به چشم مي خورند و موجب قهوه اي شدن آن مناطق ميشوند.
راه كنترل
* كاهش درجه حرارت انبار به صفر درجه سانتيگراد
* جلوگيري از صدمه ديدن بافتها در هنگام برداشت
هويج
بيماريهاي نگهداري هويج
كپك خاكستري
آلودگي به وسيله قارچ بوتريتيس سيندا ايجاد ميگردد. روي ريشه هاي آلوده، لكههاي قهوهاي رنگي توليد ميشود. و در نهايت روي انها كپك خاكستري ايجاد ميشود.
اگر در سردخانه، ضايعات و بقاياي برگي بيشتر با محصولات همراه باشد، اسپورها به راحتي از طريق تماس و يا با جريان هوا از بافت هاي آلوده به ساير قسمتها سردخانه منتشر ميشوند.
راه كنترل
* مراقبت هنگام برداشت و انبارداري و جلوگيري از صدمات مكانيكي
* استفاده از جعبههاي لامينه با پلي اتيلن
* غوطهور كردن درنبوميل با غلظت 500 گرم در 1000 ليتر آب پس از خارج كردن محصول از خاك
پوسيدگي پنبهاي
توسط قارچ اسكلروتينا اسكلروتيوروم ايجاد ميشود. علايم اين بيماري گاهي ممكن است در مزرعه ظاهر شود. بافت هاي آلوده متلاشي شده مايعي توليد مي كنند كه بقيه هيجها را آلوده كرده و باكتريهاي ثانويه آلوده كننده را سرايت ميدهند. بافت هاي آلوده زنگ هويج را از بين نميبرند بلكه هويج را كم كم نرم و متلاشي ميكنند.
راه كنترل:
* عدم كاشت هويج در مزارع داراي سابقه پوسيدگي اسكلروتينا
* غوطه ورسازي در بنوميل
پوسيدگي باكتريايي
در سردخانه اين امكان وجود دارد كه هويج در جعبه هاي بزرگ متلاشي شود كه اين خود ميتواند در نتيجه آلودگي باكتريايي نظير اروينيا كاروتووار (Erwinia Carotovova) و يا گونههاي سودوموناس صورت گيرد.
در اين موارد بايد از صدمه فيزيكي و يا هر نوع صدمه ديگر پيشگيري كرد. در صورتي كه ريشه ها را شستشو داده درون كيشه هاي پلاستيكي بسته بندي كنند خطر ابتلا به اين بيماري كاهش مييابد.
بيماري هاي نگهداري كرفس
1)كپك خاكستري :قارچ بوتريتيس سينرا مي تواند برگ وساقه كرفس را در سردخانه آلوده سازد.قسمت هاي بيمار به صورت خيسانده در آب ديده مي شوند
راه كنترل:تميز كردن كرفس به مقدار كافي ،حذف ساقه ها وبرگهاي صدمه ديده وحذف رطوبت نسبي بصورت ثابت
2)پوسيدگي باكترياي :عامل بيماري گونه اروينيا است.
آلودگي معمولا از طريق زخم هايي كه از طريق ساير بيماري ها بوجود مي آيد. همزمان با تخريب برگ كرفس ،آلودگي به عمق بيشتر نفوذ كرده و ساقه را نيز در گير خود مي نمايد.آب شستشو كرفس شديدا آلوده به اين باكتري بوده ومنشا مناسبي براي آلودگي است.باقي ماندن كرفس در شرايط مرطوب ،به خصوص كيسه هاي پلاستيكي بدون انجماد نيز عامل ديگر آلودگي است.
كنترل:
براي كنترل بيماري انبار كردنن محصول در دماي 1-0 درجه ساتي گراد بسيار تاثير گذار است.
چند نكته در خصوص نگهداري كرفس:
1/كرفس كه براي نگهداري در سردخانه انتخاب مي شود بايد قبل از اينكه كاملا برسد با مقداري از ريشه هاي سطحي برداشت كرد.
2/درجه حرارت مناسب براي نگهداري كرفس ،صفردرجه حرارت و رطوبت نسبي 95 در صد است.
3/پس از برداشت جهت نگه داري كرفس ،درجه حرارت در فاصله زماني كوتاه پايين آورده شود در غير اينصورت در زمان كوتاهي محصول پلاسيده مي شود.
4/مناسبترين روش براي كاهش حرارت محصول استفاده از آب سرد بوده كه روش مكملي براي پايين آورده درجه حرارت در سردخانه است.
5/حداكثر عمر كرفس در سردخانه در صورت عدم بروز بيماري 14-12 هفته است.
6/در صورت بروز بيماري محصول در مدت 6 هفته خراب مي شود.
7/براي كم كردن خطر صدمه ديدن در زمان نگهداري ،استفاده از برگ هاي اضافي كه در سطح ديوار ظرف پلاستيكي قرار مي دهند،توصيه نمي شود.
8/كرفس را بايد در بسته هايي كه در جعبه تكان مي خورند قرار داد.
گل كلم:
پوسيدگي باكترياي گل كلم:
باكتري اروينيا كاروتوروا علت اصلي بيماري بوده كه از زخم ها به بافت گياهي حمله مي نمايد.آلودگي بصورت لكه هاي زرد كوچك و مرطوب شروع شده و مداوم پيشرفت مي كند.اين آلودگي در نتيجه فشار و صدمات وارده در طول انتقال و بسته بندي انجام مي شود.
كنترل بيماري:
جلوگيري از صدمات فيزيكي محصول و نگهداري در سردخانه 1-0 درجه سانتي گراد
نكات كليدي جهت افزايش عمر نگهداري در سردخانه
1/گل كلم نسبت به سرما حساس بوده لذا نگهداري در دماي پايين براي زمان كوتاهي امكانپذير است.
2/براي نگهداري گل كلم بايستي به اندازه كافي برگ همراه داشته باشد،خشك،سفيدوسفت باشد.
3/درجه حرارتc 15ْدر زمان كمتر از 48 ساعت ،رنگ آن زرد مي شودو ديگر قابل نگهداري نيست.
4/براي بسته بندي از جعبه هاي چوبي كه قبلا مرطوب شده استفاده نمود.
5/رطوبت سردخانه معادل 95-90باشد.
6/محيط انبار با 5درصد ويا بيشتر گاز كربنيك به گياه آسيب مي رساند،اگرچه ممكن است اين صدمه تا بعد از پختن هم ظاهر نشود.
7/جعبه هايي كه از تخته هاي فيبري ساخته شده اندبراي نگهداري مناسب نيستند.
8/پالت هاي كه از پلي اتيلن كه روي جعبه هاي گل كلم را مي پوشاند،سبب خنك شدن و جلوگيري از كاهش وزن آن مي شود.و بهتر است بين جعبه ها فاصله هايي به اندازه 150-100ميلي متر براي جريان بهتر هوا در نظر گرفته شود.
گوجه فرنگي
پوسيدگي نرم گوجه فرنگي
عامل اين بيماري رايزوپوس نيگريفيكنس مي باشد.
عامل بيماري به دليل گرماي انبار ورطوبت مناسب باعث آلودگي گوجه فرنگي ها مي شوند.بافتهاي آلوده استحكام خود را از دست داده و در مواردي ميوه هاي گوشتي به پوسيدگي آبكي تبديل مي شوند .
راه كنترل:
1)جلوگيري از زخم شدن ميوه ها در انبار
2)ايجاد انبار خشك و داراي تهويه مناسب
3)نگهداري ميوه ها در دماي پايين
نتيجه گيري:
»1) كليه ي مراحل كاشت ،داشت و برداشت وانبار داري ميوه ها و سبزي ها
در بدست آمدن يك محصول مرغوب و با كيفيت بهم مرتبط ميباشند...
»2) براي كاهش ضايعات بعضي از ميوه ها و سبزي هاي خاص در مرحلي انبار داري استفاده از مواد ضد عفوني كننده و قارچ كش توصيه مي شود...
»3)علت اصلي ضايعات و رشد ميكروارگانيسم ها در انبار ،عدم كنترل رطوبت و
دما،تهويه نا مناسب وعدم جداسازي ميوه هاي سالم و نا سالم از هم ميباشد...
»4)يكي ديگر از نكات مهم، توجه به شدت تنفس محصول و تركيب گازهاي محيط
نگهداري ميوه ها وسبزي ها مي باشد...
»5)عدم انبارداري محصولات مختلف با هم در يك مكان مثل عدم انبار داري سيب زميني با ميوه و آجيل...
»6)مهم ترين نكته جهت كاهش ضايعات و بهبود بهره وري ، آموزش كشاورزان وپرسنل شاغل در اين بخش مي باشد...